انجمن ویکی قلم‌های فارسی
ورود / عضویت

خواندن نوشته‌های خوشنویسی

بحث پیرامون مسائل مربوط به قلم‌سازی، حروف‌چینی و بومی‌سازی

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 13 آوریل 2018, 21:06

WP_20171001_17_20_02_Pro_Cr.jpg

Setareh نوشته است:[نمایش]
بخشهایی از آن را خوانده ام ولی چون برای نخستین بار است که بانوشته های اینچنینی روبرو میشوم بهتردیدم آنچه خواندم را ننویسم.بر اساس طغرای فرمان که آنرانیزتازه شناختم میگویم دربارعبدالحمید شاید آن رانیز درست شناسایی نکرده باشم.به هرروی سپاسگزارخواهم بود در خواندنش یاریم کنید.

وقتی که ستاره این پست را زده بود، من سرم خیلی شلوغ بود و وقت نداشتم که با آن سر و کله بزنم. اما بسیار بنظرم جالب آمد. امروز یک مقداری سعی کردم آنرا بخوانم. نمیدانم که چقدرش را درست خوندم. نوشته به خط رقعه است که چندان برایم آشنا نیست.

بهر حال درست و غلط این متنی است که من تا اینجا در آورده ام:

دولت علیهٔ ایرانیه وزرای عضامند آن سردار اکرم عبدالله خان دام اجرا که لذا حائز اولی یغی فربایند مقبو و خصائل ممدوحه ایجانبجه حقنده حاصل اودوان اعتبار و توجه شاهانه مزبور ؟
ولیت علنیسی! اولمق اوزره شرف افزای سنوح و حدور ادووان آرای سنیه شهریارانه من منظومه عالیسی اوزره جانبی مسنی الجود نبی ملوکانه بران مشارالیه نشان عامه ؟ ؟
برنجی مرتبه مسندن بر قطعه سی اعطا! ؟ متضمن استو برا؟ت مکارم ابا؟ت شهریارانه من احدار! او؟ حرر فی الیوم الثانی من شهر ذی القعده الشریفه سنه تسع عشر و ؟ ولها


بنظر حدس میزنم حکم اعطای یک نشان به سردار اکرم عبدالله خان است. اما مطمئنم که خیلی از کلماتی که من نوشتم غلط است. اما نوشتم تا شاید کمکی کند به دوستان دیگری که قصد ادامهٔ خواندن این را دارند.

-----
اما یک هدیه به ارژنگ:
همزه را میبینی! :-)
Hamza.png
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Behnam » 14 آوریل 2018, 04:08

آن هم چه همزه‌ای! خودمانیم من هم شورش را در آورده بودم! این شکل «ی» کوچک با خط نسخ اصلاً جور در نمی‌آید. شاید شکل دیگری ( غیر از همزهٔ عربی) جور در بیاید ولی این طرحی که من گذاشته‌ام جور در نمی‌آید. البته از اول هم متوجه قضیه بودم ولی استدلالم این بود که چون همیشه همزهٔ عربی به خورد ما داده شده چشممان عادت ندارد.
ارژنگ شاید این داستان را نداند که یکی از دلایل عمده‌ای که مرا به این ماجرای فانت سازی کشاند این بود که دنبال همزه‌ام می‌گشتم!
نماد کاربر
Behnam
 
پست‌ها : 3534
تاریخ عضویت: 27 مه 2004, 04:44
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 14 آوریل 2018, 07:33

چرا بهنام، ما که اینقدر به آن عادت کرده‌ایم که شکلش را طور دیگه‌ای نمیتونیم تصور کنیم.:-)
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Arzhang » 14 آوریل 2018, 13:29

Ilia نوشته است:[نمایش]
اما یک هدیه به ارژنگ:
همزه را میبینی! :-)


خب ما که مفصلاً‌ پیش از این بحث کرده‌ایم و من توضیح داده‌ام که اگر آن همزه را باید دید، خیلی چیزهای دیگر را هم باید دید. آیا ما هنوز می‌نویسیم دولت علیه؟ یا مثلاً‌ «دولت» را «دولة» می‌نویسیم؟ یا کلمات دیگری مثل «طبیعتةً» که امروزه شکل «طبیعتاً» آن به کار می‌رود؟ این که دلیل نشد که چون در متون قدیمی چیزی را به شکلی می‌نوشته‌اند، امروزه درست باشد. ما توی صحبت‌هایی که با هم نوشتیم نهایتاً‌ به یک موضوع زیبایی‌شناسی رسیدیم. شما و دیگر دوستانِ موافقِ همزه، به این اعتقاد دارید که گذاشتن «ی» برای مضاف و مضاف‌الیه و یا صفت و موصوف «قشنگ» نیست. خب این نظر شماست. به نظر من قشنگ است. وقتی به این‌جا برسیم بحث مختومه است. اما قبلش درباره‌ی این موضوع این پرسش را مطرح کرده بودم که چه دلیلی دارد ما صرفاً‌ برای علامت اضافه‌ی دو کلمه به هم،‌ یک علامت را به زبان فارسی اضافه کنیم که اصلاً‌ توی الفبایش ثبت نیست؟ با این کار به پیچیدگی‌های الفبای زبان، یک پیچیدگی دیگر می‌افزاییم. و بعد پاسخ شما این است که این همزه نیست، یک «ی» کوچک است که برای زیبایی رفته است آن بالا. و به این ترتیب بحث ما دور باطی می‌گیرد...

این را خلاصه نوشتم برای علاقه‌مندانی که پشت هدیه‌ی ایلیا به من را نمی‌دانند. :)
نماد کاربر
Arzhang
Site Admin
 
پست‌ها : 1449
تاریخ عضویت: 17 اوت 2009, 15:06
محل سکونت: مونترآل

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 15 آوریل 2018, 00:53

یادش بخیر، داستانش اینجاست:
http://irmug.com/forum/viewtopic.php?f=39&t=3718#p43635
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط panel123 » 15 آوریل 2018, 00:55

واقعا تبریک میگم خوب میتونید کار ترمیم و بازیابی رو انجام بدید من که اصلا استعدادش رو ندارم اصلا نتونستم کلمات رو از هم تفکیک کنم مگر اینکه دیگه خیلی زوم کنم و خیره بشم تا بعضی جاهاش رو متوجه بشم اونها هم بخش اصلاح شده هستن
panel123
 
پست‌ها : 19
تاریخ عضویت: 20 دسامبر 2017, 15:33

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 21 مه 2020, 02:48

امروز این را در Reddit دیدم:
F049BF7C-8160-42FD-892E-462CA0AD29F4.jpeg


گفتم دیدنش شاید برایتان جالب باشد. نوشته‌هایش اینها هستند:
گرم بر سر افتد ز تو سایه‌ای تتمه فردا
و
مستان شراب عشق تو بسیارند تتمه فردا

چند نکته:
دو نوشتهٔ بالا و پایین سرمشق‌های خطاطی‌ای هستند که استاد خطی برای شاگردش روی یک کاغذ سفید نوشته و به او داده تا به خانه ببرد و از رویش تمرین کند و مشقش را فردایش بیاورد برای غلط‌گیری و گرفتن سرمشق بعدی. "تتمه فردا" هم یعنی باقیش باشد برای فردا.

برای همین هم هست که نوشته‌های بالا و پایین به هم و نقاشی مینیاتور وسطش هیچ ربطی نداد. شاگرد خوش‌ذوق یا کس دیگری این دو سرمشق و آن قطعهٔ مینیاتور را بغل هم چسبانده و تذهیب و غیره را به همه اضافه کرده تا این تابلو را بسازد.

انصافا خطش هم قشنگ است. اما برسیم به داستان آن همزهٔ خوشگل چند صد ساله که آنجا میبینید که اینجا قشنگ (ای) خوانده میشود (سایه‌ای)!

ارژنگ‌جان، آی لاو یو! :-)
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Arzhang » 24 مه 2020, 02:35

ای قربونت برم ایلیا جان!
عملاً خودت طرح اشکال کردی... این که مصیبت است ما یک همزه‌ی مامانی بذاریم اون بالا بعد هر وقت دلمان خواست «ی» بخوانیم و هر وقت «ای»!
البته از این شوخی‌ها گذشته، الفبا هم مثل هر چیز دیگری در زبان متغیر است. خود همین مبحث که اتفاقاً من خیلی دوستش دارم مؤید این نکته است. اگر در قدیم همان جوری می‌نوشتند که امروز، دیگر نوشته‌هایی نبودند که این‌جا بگذاریم چون که خواندن‌شان امروزه برایمان دشوار است.
الآن در مدارس ایران و در عمده‌ی کتاب‌هایی که چاپ می‌شود، استفاده از «یای اضافه» به صورت «ی» و نه «ء» پذیرفته شده است و این هم جزو تغییراتی‌ست که همیشه موافق و مخالف می‌تواند داشته باشد.
اما اگر از من بپرسید من می‌گویم که دلیل ندارد صدای یک حرف را با علامتی دیگر نشان بدهیم. ایلیا جان it's your turn
:lol: :lol: :lol:
نماد کاربر
Arzhang
Site Admin
 
پست‌ها : 1449
تاریخ عضویت: 17 اوت 2009, 15:06
محل سکونت: مونترآل

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Amir_S » 24 مه 2020, 04:43

ارژنگ جان! این حرفت مانند این است که بگویی درست نیست که هـ را با ه یا ـه یا ـهـ ( و آن اشکال دیگری که احمد بکار می‌گیرد) نشان بدهیم و مثلا بگوییم ه پنج (۵) است و اینکه بنویسیم پنج و بخوانیم هـ کار درستی نیست! یا از آن بدتر ـه عدد ۹ پشتو و ـهـ عدد 8 لاتین است و اینکه یک کاراکتر ناشناخته از یک زبان دیگر بیاوریم و به جای یک حرف فارسی بگذاریم کار اشتباهی است!!!
همینقدر که این حرف‌ها خنده‌دار است، هٔ را با هء مقایسه کردن هم خنددار است! این دو کاراکتر حتی شکلشان هم یکسان نیست! اولی یکی از فرم‌های حرف ی است (مثل یـ، ـیـ و ـی)و دومی یکی از فرمهای حرف همزه.
چطور است که ه، ع، ح و هم‌خانواده‌هایشان و خود همزه، چندین شکل نوشتن داشته باشد ایراد ندارد؛ حتی ـِ را به شکل ه نوشتن ایراد ندارد؛ اما این ی بدبخت یه شکل سوم داشته باشد ایراد دارد!؟
MacBook Pro 990:
13" Unibody, CPU: 2.26GHz, RAM: 5 GB, SSD: 250GB, HDD: 1TB
OSX 10.15.3
•••
iPhone 4S: 32GB
iOS 9.5.3
•••
iPhone 7Plus: 128GB
iOS 14.2
•••
iPad Air 2: 64GB-4G
iOS 14.2
نماد کاربر
Amir_S
Site Admin
 
پست‌ها : 1794
تاریخ عضویت: 16 ژانویه 2010, 22:00
محل سکونت: تهران

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط AliGhz » 24 مه 2020, 09:00

به نظرم فارغ از سلیقه یا عملکرد، بیشتر به بحث زیباشناختی بازمی‌گردد. همهٔ خیلی زیباتر از همه‌ی است. به نظرم زیباشناختی در نوشتار فارسی که زبانی با حروف چسبنده است و ترکیب‌های مختلف می‌پذیرد، در سالیان اخیر کمتر مورد توجه بوده است. و این امر، به نظرم ناشی از عدم توجه به سنت‌های نوشتاری فارسی به‌ویژه در خط نستعلیق و ترکیب‌بندی نوشتار در این خط است.
 Think Different.
نماد کاربر
AliGhz
Site Admin
 
پست‌ها : 2144
تاریخ عضویت: 14 نوامبر 2009, 16:55
محل سکونت: تهران

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط AliGhz » 24 مه 2020, 09:05

در ادامهٔ (یا ادامه‌ی!) پست قبلی، خواندن این گفت‌وگوی قدیمی با محمد زهرایی، مدیر فقید نشر کارنامه، هم بد نیست. البته این قسم کمال‌گرایی گاهی مخلّ کار اجرایی است؛ اما این نگاه زیباشناسانه و دقیق به شکل حروف و ترکیب‌بندی نوشتار، اگر گسترده می‌شد، می‌توانست به ساخت نرم‌افزارهایی بهتر برای حروفچینی/تایپ/صفحه‌آرایی فارسی منجر شود که ویژگی‌های این خط و نوشتار را پاسخ بدهد.

https://www.google.ca/amp/s/www.hamshah ... mp/179318/
 Think Different.
نماد کاربر
AliGhz
Site Admin
 
پست‌ها : 2144
تاریخ عضویت: 14 نوامبر 2009, 16:55
محل سکونت: تهران

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ahmad » 24 مه 2020, 22:05

دوستان سلام،
در موضوع «ی» کوچک یا «ٔ»، من نیز همیشه «همزه» را در نوشته‌هایم بکار می‌برم؛ یکی بدلیل آنکه ما در دوران مدرسه اینچنین آموخته بودیم و دیگر به دلیل زیبائی‌شناسانه.
اصولا نظر من این است که استفاده از «ی» isolate در انتهای کلمه، حتی با قواعد و منطق واژه‌پردازی دیجیتال که شکل هر نویسه را با توجه به جای آن در کلمه تعیین می‌کند نیز توجیه‌پذیر نیست.
همهٔ vs همه‌ی
نماد کاربر
Ahmad
Site Admin
 
پست‌ها : 1289
تاریخ عضویت: 30 مه 2004, 17:33
محل سکونت: سوئد

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 25 مه 2020, 01:10

فکر میکنم که آخرش بیشتر بر میگردد به اینکه هر کس در مدرسه آنرا چطور یاد گرفته و به چه شکل آن عادت دارد. به ما «هٔ» یاد دادند و من بخصوص سالها در کلاس‌های خط و نوشته‌های خطاطی همیشه آنرا کوچک دیده‌ام. بعدها که این مدل «ه‌ی» باب شد اصلا ایران نبودم. برای همین اینکه یکی مثلا بگوید که «هٔ» نوآوری یا غلط است، یک شوک به سیستم من است. :-) سربسر گذاشتن با ارژنگ هم مزهٔ ماجراست. میدانم که ارژنگ هم مثل من کرم این داستان را دارد و امیدوارم که از دست من خسته نشود.
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Arzhang » 25 مه 2020, 22:46

من تصور می‌کردم صحبت‌هایی که قبل از این در این صفحه شده است، یک گوشه‌هایی از بحث را روشن کرده است اما گویا اشتباه می‌کردم. از شوخی من و ایلیا که بگذریم (که یک جور گپ دوستانه‌ی ماست) کلاً نکاتی که درباره‌ی یای اضافه مطرح است را می‌شود به دو دسته خلاصه کرد:

دسته‌ی اول کسانی که معتقدند آن همزه، اصلاً‌ همزه نیست و آن طور که امیر هم اشاره کرده است،‌ شکلی از اشکال «ی» است.
دسته‌ی دوم کسانی هستند که می‌گویند بهتر است برای ساده‌سازی نگارش زبان فارسی (که همین‌جوری‌اش چندان هم ساده و کم اشکال نیست) این یای اضافه را به همان صورتی که شنیده می‌شود بنویسیم.

دسته‌ی اولی‌ها ادله‌ای که می‌آورند این‌هاست:
۱- در نگارش قدیم، همزه (یا هر چی که اسمش را بگذاریم) به کار می‌رفته است و دلیلی ندارد آن را تغییر دهیم.

پاسخ دسته دومی‌ها: این نوع نگارش، مشکلات و ناواضحی‌هایی را همراه خودش دارد که اتفاقاً در نگارش قدیم دیده می‌شود. قدما برای «یِ» و «ای» هر دو از این نویسه استفاده می‌کرده‌اند که این خودش خواندن را دچار دشواری می‌کند. از دید دسته دومی‌ها دلیل ندارد اگر قدما کاری را غلط انجام می‌داده‌اند ما ادامه‌اش دهیم و این که شما علامتی را بگذاری که معلوم نباشد «ی» است یا «ای» امروزه یک غلط به حساب می‌آید. شاید در قدیم غلط به حساب نمی‌آمده. در قدیم، زینت یک متن از اهمیت بالایی برخوردار بوده است برای همین است که سرکش «گ» را هم نمی‌گذاشته‌اند. تمام علائم دستوری‌ای که ما امروزه استفاده می‌کنیم (اعم از نقطه و ویرگول و گیومه و پرانتز و غیره) همه‌شان در متون قدیم غایب است. پس تغییر دادن آیین نگارش، امری پذیرفته از طرف همه‌ی ماست. این همزه‌ی مشکل‌ساز هم جزو همین دسته است. علامتی‌ست که حتی در مورد اسمش ما توافق نداریم. دسته اولی‌ها می‌گویند این همزه نیست که، یک «ی» است که گرفته‌ایم کوچکش کرده‌ایم. البته این یک ادعای اثبات نشده است. در تمام متون کهن اگر دقت کنید، همزه و این یای کوچک شده، به یک شکل نوشته شده‌اند و همین باز خودش دشواری با خودش آورده است. یعنی یک همزه داشته‌ایم که نقش آوایی‌اش مشابه «ع» است یعنی یک سکته‌ی آوایی با خودش دارد (مثل کلمه‌ی علائم) و یک چیز دیگری داریم که صدای ی می‌دهد اما شکلش شبیه آن همزه است ولی همزه نیست و طبق ادعای امیر، صورت سوم «ی» است. ما دسته دومی‌ها می‌گوییم در راستای همان شفافیتی که گویا همه‌ی ما به آن اعتقاد داریم (که اگر نداشتیم باید کل علائم دستوری را قبول نمی‌کردیم) بهتر است این شبه همزه را به همان صورتی که واقعاً ادا می‌شود بیاوریم که به آموزش زبان و نیز ساده‌تر شدن الفبا و منطقی‌تر شدن آن کمک می‌کند. در این‌جا دسته اولی‌ها ایراد دومی را وارد می‌کنند:

۲- این نوع نگارش زیبا نیست.
پاسخ دسته‌دومی‌ها: خب هر عزیزی که در هنر و زیباشناسی دستی بر آتش داشته باشد می‌داند که این ادعا چندان قابل بحث نیست چرا که معیارهای زیباشناسی نه فقط از یک فرهنگ به فرهنگ دیگر بلکه در بین آدم‌های یک فرهنگ هم حتی متفاوت است. من حدوداً‌ دوازده یا چهارده ساله بودم که بدون این که ایرماگی وجود داشته باشد و اصلاً‌ چیزی درباره‌ی یای اضافه و همزه بدانم، کتابی (فکر کنم از مهشید امیرشاهی) به دستم رسید که اوایل دهه‌ی پنجاه و یا اواخر دهه‌ی چهل چاپ شده بود و در آن اولین بار با «یای اضافه به صورت ی» آشنا شدم. دیدم این چه قدر زیباست و به نظرم این نوع نگارشی که تا به حال ندیده بودم برایم خیلی قشنگ آمد. خب شما می‌توانید مثل امیر عزیز فکر من را خنده‌دار بدانید و سطح زیباشناسی من را سطح پایین ارزیابی کنید اما این ادعا، در حد نظری مختص به شما باقی می‌ماند و نمی‌توانید آن را اثبات کنید. آیا می‌توانید اثبات کنید که زیباشناسی ما درست‌تر از لب‌بشقابی‌های آفریقاست که فکر می‌کنند اگر زنان یک سینی به لب‌شان ببندند زیبا می‌شوند؟ پس از نظر ما دسته‌دومی‌ها پیش کشیدن بحث زیباشناسی در این مورد نه تنها جایگاهی ندارد بلکه کلاً بحثی بسیار مشکوک است: الف - جایگاه ندارد چون ما انسان‌ها امروزه درست‌خوانی متن برایمان از اهمیت بسیار بالاتری برخوردار است چون به اهمیت اسناد بیش‌تر پی‌برده‌ایم و می‌دانیم که باید حتی‌الامکان آن را طوری نوشت که در طول تاریخ بیش‌ترین استناد را بتوان به آن کرد. ب - مشکوک است، چون حداقل من یک نفر توی کَتم نمی‌رود که «همه‌ی» را زشت بدانم اما «همه‌ای» را زیبا. و البته کماکان جا برای تخطئه‌ی گفته‌ی ما دسته‌دومی باز است که بگویند: «حالا این ی رو بذار، مشکل نگارش فارسی حل شد؟» به کسانی که این طور وارد بحث می‌شوند من هیچ پاسخی نمی‌دهم و اصولاً با آن‌ها وارد گفت‌وگو نمی‌شوم.

اما بحث وقتی پیچیده‌تر می‌شود که دوستی مثل امیر عزیز ادعا می‌کند که:
Amir_S نوشته است:[نمایش]
هٔ را با هء مقایسه کردن هم خنددار است! این دو کاراکتر حتی شکلشان هم یکسان نیست!

در این مورد امیر جان شما بهتر از من می‌دانی که در این فونت (فانت / قلم)‍ی که به کار برده‌ای حرفت درست است اما سال‌ها (همان دوره‌ای که من محصل بودم و ایلیا و احمد عزیز نیز هم) بین این‌ها فرقی وجود نداشت. ما همه‌اش به این‌ها همزه می‌گفتیم و توی کتاب‌های درسی و کتاب‌ها و روزنامه‌ها هم از یک کاراکتر مشابه برای این‌ها استفاده می‌شد. این که طراحان قلم، الآن دارند روی این کار می‌کنند که این دو تا کاراکتر را از هم جدا کنند دقیقاً تأیید وجود اشکالی‌ست که من به آن اشاره کردم: شباهت دو کاراکتر نامشابه و اشتباه گرفتنِ آن‌ها با هم یعنی همزه و ی. شما (نه شخص شما، افرادی مثل شما) که متوجه شده‌اید باید بین این‌ها تمایز دهید و دو کاراکتر جدا معرفی کنید، خب چرا کار را پیچیده می‌کنید؟ بگذارید همان ی را استفاده کنیم.
این سؤال چنان از نظر امیر (و شاید دوستان مدافع) احمقانه به نظر می‌رسد که گفته است:
Amir_S نوشته است:[نمایش]
ارژنگ جان! این حرفت مانند این است که بگویی [...] ـهـ عدد 8 لاتین است

خب البته چنین ادعایی واقعاً ابلهانه هم هست اما چه ربطی به بحث ما دارد؟ مگر ما بین ‍‍ه‍ و 8 چنین مشابهت و خلط مبحثی را داریم که بگوییم این‌ها یکی هستند؟ در مورد «هٔ» و ‍«ئ‍» این بحث وجود دارد که بسیار شبیه به هم و از یک زبان و مایه‌ی مشکل‌اند. مشابهت این دو نویسه مشکلی را با خودش آورده که اتفاقاً به همین استدلال امیر (و دوستان مدافع) برمی‌گردد و آن وقتی‌ست که برای «ئ» از «ی» استفاده می‌شود و مثلاً تئاتر که تلفظ تقریباً عین به عین از فرانسه‌ی théatre است را تیاتر می‌نویسند که ممکن است tiatr خوانده شود و باز مشکلی به مشکلات ما در الفبای فارسی اضافه کند.

و اما گذاشتن آن یای همزه‌نما روی ‍«‍ه» یک مشکلی را در آینده (و شاید همین حالا) هم به وجود آورده است. وقتی آن را به این صورت می‌نویسیم، خیلی وقت‌ها نگارنده از روی تنبلی و عجله،‌ نادیده‌اش می‌گیرد بنابراین در بسیاری از متن‌ها دیده می‌شود که مانند تنوین حذف می‌شود. بسیار پیش می‌آید که ما می‌نویسیم «مثلا» و آن را «مثلن» می‌خوانیم. نوشتن یای اضافه، همین الآنش هم توسط خیلی‌ها نادیده گرفته می‌شود و بیم آن می‌رود که مثل الف مقصوره در «حتی» و تنوین در «حتما»، غیب شود و مشکلی که با خودش می‌آورد بسیار بدتر از آن الف مقصوره و تنوین است چون این «ی» علامت مضاف و مضافٌ‌الیه است و نبودنش حتی معنی جمله را می‌تواند دگرگون کند. بنابراین نوشته‌های امروزه‌ی ما ممکن است روزگاری در سایت ایرماگِ دیگری گذاشته شوند تا آدم‌های باذوقی مثل ایلیا زور بزنند که بخوانندشان. چنین چیزی برای ثبت معلومات یک فاجعه است. معلوماتی که امروزه به سرعت در حال افزایش است و با قدما تفاوت نجومی دارد. از طرفی نمی‌شود مردم را مجبور به گذاشتن آن همزه کرد. آن‌ها کار خودشان را می‌کنند. اما ممکن است در جواب بگویید: «کسی که همزه را یادش برود،‌ آن ی را هم یادش می‌رود بگذارد». شواهد نشان می‌دهد که این ادعا درست نیست. در نوشته‌های جوانان امروز که «مالِ من» را می‌نویسند «ماله من» و نوشته‌هایشان مملو از غلط‌های املایی‌ست دیده می‌شود که هیچ‌گاه یای نسبت در آخر کلمات را حذف نمی‌کنند و حتی برخی مواقع به آن اضافه هم می‌کنند و به جای «نشانه‌ای» می‌نویسند «نشانه‌ایی». به این ترتیب احتمال حذف یای اضافه‌ای که به صورت «ی» نوشته می‌شود، یعنی به صورت یک حرف رسمی و نه یک چیز اضافه شده (مثل تنوین و الف مقصوره)، بسیار کم است.

و به عنوان نکته‌ی‌ آخر برمی‌گردم به احمد عزیز که می‌گوید:
Ahmad نوشته است:[نمایش]
... بدلیل آنکه ما در دوران مدرسه اینچنین آموخته بودیم...

راستش من هم مثل احمد این طوری آموخته بودم و عادت کرده بودم اما خصوصاً به دلیل آخری که آوردم، قانع شدم که نظرم را عوض کنم. افزون بر این همان طور که قبلاً هم گفتم، فارسیِ امروزه را عموماً این طوری می‌نویسند و من دلیلی نمی‌دانم که با این گرایش مخالفت کنم. اما در عین حال،‌ گذاشتن علامت مضاف و مضافٌ‌الیه را واجب‌تر از این بحث می‌دانم و اگر کسی آن را روی ‍ه بگذارد و به صورت ‍ه‌ی ننویسد،‌ چندان اذیتم نمی‌کند که اصلاً ننویسد. کتاب‌های من هم برخی‌شان را ویراستار همزه گذاشته است و برخی را ی، و با هیچکدامشان مشکل اساسی ندارم چون حداقل متن قابل خواندن است.

در آخر یک سؤال ساده می‌پرسم و این نوشته‌ی دراز را تمام می‌کنم. فرض کنید دارید به یک خارجی فارسی درس می‌دهید. او حروف الفبا را می‌داند و قواعد چسبیدن همه‌ی آن‌ها را بلد است اما از این قصه‌ی یای اضافه‌ی ما بی‌اطلاع است (این یک فرض است دیگر). به او می‌گویید بنویس «همه‌ی ما» و او آن را همین طوری که من نوشته‌ام می‌نویسد چون منطقاً با خودش فکر می‌کند باید این طور نوشت. بعد شما بهش می‌گویید که نه، باید این را بنویسی «همهٔ ما» و او از شما می‌پرسد: «چرا؟» شما می‌گویید: «خب این را این طوری می‌نویسند دیگر». او می‌پرسد: «آخر چرا؟» و شما پاسخ می‌دهید: «این طوری قشنگ‌تره». او اگر جواب بدهد: «این که من نوشته‌ام قشنگ‌تره که» آن وقت چه فکر می‌کنید؟ آیا فکر نمی‌کنید تکیه کردن بر زیبایی‌شناسی معیاری نااستوار است؟ آیا فکر نمی‌کنید آن‌چه او می‌گوید منطقی‌ست و آن‌چه شما می‌گویید منطقش می‌لنگد؟
نماد کاربر
Arzhang
Site Admin
 
پست‌ها : 1449
تاریخ عضویت: 17 اوت 2009, 15:06
محل سکونت: مونترآل

پاسخ: خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Amir_S » 26 مه 2020, 00:06

Amir_S نوشته است:[نمایش]
ارژنگ جان! این حرفت مانند این است که بگویی درست نیست که هـ را با ه یا ـه یا ـهـ ( و آن اشکال دیگری که احمد بکار می‌گیرد) نشان بدهیم و مثلا بگوییم ه پنج (۵) است و اینکه بنویسیم پنج و بخوانیم هـ کار درستی نیست! یا از آن بدتر ـه عدد ۹ پشتو و ـهـ عدد 8 لاتین است و اینکه یک کاراکتر ناشناخته از یک زبان دیگر بیاوریم و به جای یک حرف فارسی بگذاریم کار اشتباهی است!!!
همینقدر که این حرف‌ها خنده‌دار است، هٔ را با هء مقایسه کردن هم خنددار است! این دو کاراکتر حتی شکلشان هم یکسان نیست! اولی یکی از فرم‌های حرف ی است (مثل یـ، ـیـ و ـی)و دومی یکی از فرمهای حرف همزه.
چطور است که ه، ع، ح و هم‌خانواده‌هایشان و خود همزه، چندین شکل نوشتن داشته باشد ایراد ندارد؛ حتی ـِ را به شکل ه نوشتن ایراد ندارد؛ اما این ی بدبخت یه شکل سوم داشته باشد ایراد دارد!؟

این پست من هم بیشتر جنبه کل کل داشت، شاید بخش جدی و منطقی‌اشت از جمله دوم پاراگراف دوم به بعد بود، وگرنه همه میدانیم که جز این فانت اپل، تقریبا همه جا آن یای دمبریده به شکل همزه نوشته می‌شود. و 8 و ۹ هم نهایت «زورچپانی» :lol: بود که می‌شد انجام داد (باز ه و ۵ بیشتر با عقل جور در می‌آید ;) ).

از اینها که بگذریم، بحث مضاف و مضاف‌الیه جالب بود… (تنوین را عمدا نگذاشتم :innocent: )
ما دسته اولی‌ها معتقدیم این یای دمبریده بدل از کسره‌ای است که در بقیه ترکیبات مضاف/مضاف‌الیه و موصوف/صفت می‌آمده و الان [جز در مواردی احتمال کژفهمی وجود دارد] حذف شده و هیچ مشکلی هم به وجود نیامده. پس اینجا هم اگر احیاناً حذف شود، مشکلی نخواهد بود؛ ضمن آنکه بزرگ نوشتن آن تضمینی برای حذف نشدنش نمی‌آورد…
راستی! اگر آن خارجی از من بپرسد چرا! می‌گویم چون مدلش این است که اینجا فرم سوم ی را بنویسیم.
و توپ در میدان دسته دومی‌ها…
ویرایش: راستی! یادم می‌آید آن دورانی که در مدارس مدل یای بزرگ را یاد می‌دادند، می‌گفتند باید آن را مثل مدل دم‌بریده‌اش بالای ه بگذاریم نه بعد از آن. البته من مال دوران دم‌بریده هستم و شاید اشتباه فهمیده باشم.
MacBook Pro 990:
13" Unibody, CPU: 2.26GHz, RAM: 5 GB, SSD: 250GB, HDD: 1TB
OSX 10.15.3
•••
iPhone 4S: 32GB
iOS 9.5.3
•••
iPhone 7Plus: 128GB
iOS 14.2
•••
iPad Air 2: 64GB-4G
iOS 14.2
نماد کاربر
Amir_S
Site Admin
 
پست‌ها : 1794
تاریخ عضویت: 16 ژانویه 2010, 22:00
محل سکونت: تهران

قبلیبعدی


بازگشت به خط، زبان و قلم‌سازی


کاربران حاضر در این انجمن: بدون کاربران آنلاین و 8 مهمان