یه نکتهٔ دیگه هم میگم و سعی میکنم دیگه مثل نوارِ گیرکرده، دیگه انقدر این بحث رو کش ندم
امیدوارم زیادی شبیه مغلطهٔ straw man نباشه (چون روند طراحی سختافزاری آیو شاید ربطی به روند طراحی اینترفیس نرمافزاریش نداشته باشه)!
---
من هم مثل بقیهٔ دوستان واقعاً به آیو و طراحیهاش علاقه دارم، در مورد آیو و فلسفهٔ طراحیش در طول سالها علاوه بر مطالب دستاول (صحبتهای خودش در ویدئوهای اپل و مصاحبههاش)، کلی مطلب خوندهم، مستند تماشا کردهم، و با افراد زیادی بحث کردهم. من هم طرفدار طراحی سادهٔ آیو هستم و بهنظرم مکبوکی که الآن ۴ ساله دارم، یا آیفون ۴ یا ۵ یا آیپد یا آیپادها همهشون از نظر زیبایی تقریباً میشه گفت perfect هستند (از نظر من).
منتها، طراحیهای سختافزاری آیو همیشه منتقدانی هم داشتهن، هم در زمینهٔ زیبایی و هم در زمینهٔ کارا بودن. در مورد زیبایی که بحث سلیقهٔ شخصیه، و من هم تقریباً در تمام موارد طراحی و سلیقهٔ آیو رو میپسندم. منتها، طراحیهای آیو در خیلی موارد form over function بودهن. مثلاً کیبردهای اپل، که اصلاً ارگونومیک نیستند؛ ماوسهای اپل (اگر بشه اسمشون رو ماوس گذاشت، چه اون hockey puck mouse مسخره، چه مجیکماوس!)، همیشه قشنگ و زیبا بودهن، منتها از نظر راحتبودن و آسیبنزدن به مچ دست، اگر بخواهیم با امثال مایکروسافت و لاجیتک مقایسهشون بکنیم واقعاً به طراحان مایکروسافت توهین کردهایم (که یه چیز زمخت و زشت، منتها «راحت» و «ارگونومیک» طراحی کردهن).
یا لبهٔ تیز مکبوکهای آلومینیومی، که خدا میدونه باعث شده چندصدهزار نفر دستشون آسیب ببینه، اما آیو بهخاطر «زیبایی» اونها رو تا سال ۲۰۱۱ تغییر نداد (
چون اگر لبهٔ داخلی مکبوکها، کمی گردتر و تیزتر بود، نتیجهٔ کار زشتتر میشد). بعد از ۲۰۱۱ هم وضع خیلی بهتر نشد، و فقط «کمی» از تیزیش کاسته شده. منتها همین هم باز جای شکر داره (تصویر از
http://www.marco.org/2011/09/07/the-new-setup):
(مکبوک پروی ۲۰۱۱ - مکبوک پروی ۲۰۰۹)یا پشتِ شیشهای آیفون ۴ و ۴اس، که فوقالعاده قشنگ و زیباست، منتها هم باعث میشه با سقوط آیفون حتی از ارتفاع کمتر شیشهٔ پشتش ترک برداره (و نتیجتاً هم اپل و هم مشتریان و هم «environment» بیشتر آسیب ببینند)، و هم باعث «لیز» شدن بیشتر آیفون میشه (و مثلاً قرار دادن آیفون ۴ روی دستهٔ مبل یا میز رو خطرناکتر میکنه).
البته آیو و طراحان همراهش در دهها جای دیگه نکات ارگونومیک رو رعایت میکنن و اصلاً قصدم این نیست که بگم آیو کسیه که فقط دنبال ظاهر زیباست (کاملاً برعکس، از نظر آیو و جابز، «design is how it works, not how it looks like or feels like» - آیفون ۵ یکبار دیگه نشون داد که آیو چه تفکری داره و تغییر بهصرفِ «تغییر» رو کار مناسبی نمیدونه)، منتها، مثالهای بالا (و دهها مورد دیگه) نشون میدن که این تیم طراحی، در بعضی موارد اغوا میشن و زیبایی رو به اصول ارگونومیک/اقتصادی/... ارجح میدونن.
زمانی که فورستال از اپل اخراج شد، دقیقاً دلیل نگرانی من همین بود، چون تجربه نشون داده که آیو که شخص بسیار باسلیقهایه و من هم در تقریباً تمام موارد باهاش موافقم، متأسفانه عاری از خطا نیست و گاهی اوقات تصمیماتش بیشتر بر اساس اصول زیباییشناسیه تا چیز دیگه.
مشکلی که iOS 7 از نظر من (با اطلاعات محدودی که فعلاً کسب کردهم) داره هم همینه: یه هدف خوب که در خیلی موارد درست اجرا شده، اما بعضی موارد هستند که طراح زیبایی رو مقدم بر کارایی دونسته، و اشکال کار اینجاست.