سورنا نوشته است:[نمایش]چه حرکت خوبی انجام شده؟ نستعلیق را که میانه ی راه ول کرده اند. بقیه ی خطوط هم که از دکان این و آن بدون اجازه برداشته اند و حتی نامگذاری مجدد کرده اند. از عرب ها گفتید. آن ها هم چیزی هستند مثل ما. انتظاری نباید داشت.
در سال ۲۰۱۰ هنوز نه خط نستعلیق و نه خطوط دیگر چند صد ساله مان را به صورت قلم کامپیوتری نداریم. آن که سهل است، حتی چند قلم ساده (نه قلم های آبکی دکوراتیو) برای چاپ کتاب و مجله و روزنامه نداریم. هر چه هم هست ساخت اروپایی است، از نازنین گرفته تا میترا و یاقوت.
چندی پیش به کتابخانه ی پزشکی دانشگاه ییل رفتم و نسخه ای از کتاب قانون ابن سینا را که در سال ۱۵۷۵ در رم حروفچینی و چاپ شده بود دیدم. حیرت آور است که اروپاییان از قرن شانزدهم در کار طراحی حروف عربی بوده اند و ما هنوز لنگ می زنیم. چاپ با حروف مقطع را که آخر قرن نوزدهم به ایران آوردیم (معنی اش این است که تا آخرین روزها این ملت پایداری می کرده که تکنولوژی جدید را قبول نکند و همان چاپ سنگی عهد بوق را ادامه دهد. در پاکستان هنوز وضع به همین منوال است و بسیاری روزنامه ها را از سر تا ته با دست می نویسند.)بعد از آوردن چاپ هم حروفش را از «ممالک راقیه» وارد کردیم و هنوز که هنوز است بعد از صد و اندی سال هنوز منتظریم اروپایی ها برایمان قلم جدید بسازند.
خوب بازار نه گفتن متاسفانه همیشه گرم است من فکر کنم این طور با تحقیر و سرزنش نسبت به هر گروهی چه عرب و چه عجم صحبت کردن درست نیست ما همه این زبان و فرهنگ و خط را جز برای اعتلای فرهنگ و اخلاقمان می خواهیم؟نام نيكو گر بماند ز آدمي به كزو ماند سراي زرنگار (البته این جا به طور استثنا سرای زرنگار را می تونید با قلم زرنگار عوض کنید.)من با دوست خوبم mak86 صد در صد موافقم اگر قرار کاری انجام بشه باید خودمان انجام دهیم
می دونید همه متاسفانه بیرون گودند و کاری نمی کنند یا می گویند باید خارجی ها انجام بدهند در مورد زبان بومی هر کشور این درست مثل یک فحش که اون ها برامون کار کنند بر خلاف گفته شما این خوش خدمتی اون ها همیشه رایگان نبوده و برای اون ها منافع زیادی داشته اون ها با همین طراحی های فونت ماشین های گرانقیمت چاپ را از آلمان و کشورهای دیگه به طرف ما سرازیر کردند.بازار خوبی برای فروش رایانه ها و ماشین های تایپشان پیدا کردند و قبل از اون که ما این ها رو نداشتیم کتاب ها را خودشون چاپ می کردند و برای ما می فرستادند واین کارها برای ما هم بی ضرر نبوده و مشکلات جدی به همراه داشته چون اون ها با روح این زبان آشنا نبودند و با اون مثل حروف خودشون رفتار کردند بد نیست به این گزارش نگاهی انداخته شود:
http://patoghu.com/forum/thread62079.htmlبه خصوص به این قسمت توجه کنید:(به نظر من ورود حروف چاپي به ايران همراه با يك اشتباه بوده است و كسي نيامده درباره اين اشتباه تحقيق كند.....)
اما این بحث الان چند شاخه شده که نباید با هم قاطی شوند:
ما الان تعداد زیادی قلم حتی تزئینی داریم که کاملا با فارسی و عربی کار می کنند و گرنه این همه روزنامه و مجله از کجا درمیاد
بر خلاف حرف شماهمه قلم ها کار خارجی ها نیستند:
فونت نازنین کار آقای حسین حقیقی است (با تشکر از آقای حسین زاهدی طراح فونت که مرا راهنمایی کردند ایشان در طراحی فونت نستعلیق و نیریزی همکاری داشته اند و فونت خاص که در بیست و سومین بینال برنو به مرحله نهایی مسابقه راه یافته بود.کار ایشان است.)http://www.parsfont.com/Fonts-Fa2.htmاولین Font فارسی
شرکت کاتب اولین شرکتی بود که توانست قلم فارسی را در کامپیوترهای IBM و سازگار با آن طراحی کند.
این شرکت پایه گذار اساس حروفچینی فارسی دیجیتال در ایران و جهان بود.
در سال ١٣٦٣ معادل با ١٩٨٤ میلادی شرکت کاتب (مفیدرایانه) موفق شد با استفاده از فناوری روز و چاپگرهای لیزری شرکت HP حروف فارسی را چاپ نماید. این اولین بار بود که شرکتی در سطح جهان توانسته بود فونت فارسی را طراحی کند و بر روی پرینتر لیزری چاپ نماید
این شروع تولید نرم افزارهای فارسی بود.
از حسن فیروزخانی میتوان به عنوان پدر نشر رومیزی فارسی نام برد. وی با سرمایه گزاری بسیار بالایی که در آن زمان انجام داد و با سعی و تلاش بی وقفه توانست این صنعت دیرپا را به خود مدیون کند. از وی نیز در مجله شبکه دی و بهمن سال ١٣٨٤ شمسی تجلیلی به عمل آمده است.
نرمافزار نقش
نرمافزار نقش که در ابتدا با نام Wordp نوشته شده بود. توسط مهندس پورنقشبند از فارغ التحصیلان دانشگاه صنعتی شریف ابتدا در شرکت کاتب نوشته شد و بعدها وی نرمافزار را بسیار تکمیل کرد و با نام نقش آن را روانه بازار کرد. وی اولین فردی بود که توانسته بود اعراب را به صورت مستقل بر روی حروف فارسی اضافه کند. در این نرمافزار هر حرف قابلیت داشت تا هر نوع اعرابی را رو و یا زیر خود قرار دهد.
نرم افزار پیشکار
این نرم افزار توسط شرکت سینا نوشته شده بود. در محیط داس کار میکرد. و قابلیت داشت قبل از چاپ پیش نمایشی را در اختیار کاربر قرار دهد. البته در آن زمان این پیش نمایش به صورت Wysiwyg نبود.
نرم افزار زرنگار
انقلاب حروفچینی فارسی کامپیوتری زمانی رخ داد که شرکت سینا محصول خود را به نام زرنگار به ایرانیان معرفی کرد. این نرمافزار تماما فارسی بود. خدمات پس از فروش قوی داشت. بسیار پرسرعت بود. و جالب اینکه دو حالت پیش نمایش داشت. یکی به صورت ساده و دیگری به صورت پیش نمایش قبل از چاپ که کاربر میتوانست کاملا صفحه چاپی خود را روی مونیتور ببیند.
زرنگار از آن پس تا حدود ده سال هیچ رقیبی نداشت و بعد از آن هم که ورد توانست جای کلیه نرمافزارهای نشر رومیزی را در کامپیوتر برای خود اشغال کند. متن کامل:
http://www.mofidnet.com/font/farsi_font.phpنمونه هایی مثل قلم موفق یکان که الان هم باب شده یک کار ایرانی است که توسط مسعود سپهر از روی خطوط بنایی ایجاد شده است یا قلم معلی نیریزی نستعلیق هم داریم بی نقص نیست اما قابل استفاده است و ازشون استقبال شده است.و این که در متن ازمیترا یا لوتوس استفاده می کنند به علت همون عادت مردم فکر نکنم اگر روزنامه ای با بهترین فونت نستعلیق هم ساخته بشه مشتری زیادی داشته باشه توضیحات بیشتر در این زمینه را در پایین خواهم داد.
اما در مورد خطوط کهن و به گفته شما چند صد ساله مثل پیرآموز ثلث نستعلیق شکسته و ریحان همه اینها با نرم افزارهایی مثل کلک چلیپا و میرعماد قابل اجرا هستند و با میرعماد شما آن ها را در حوزه نشر رومیزی در اختیار دارید و به صورت فونت طراحی شده اند.اگر به روزنامه ها کتاب ها و مجلات نگاه کنید کاملا حضور خطوط ایرانی را پر رنگ تر از گذشته می بینید مثلا من حتی توی تبلیغات روزنامه ها هم دیدم که از نستعلیق یا پیرآموز استفاده شده بسیاری از کتاب ها از اول تا آخر با یکی از همین نرم افزارها مثل کلک طراحی شدند در حالی که قبل از اون اگر شما می خواستید این کارها رو بکنید کلی باید دنبال خطاط می رفتید تازه فقط نستعلیق یا ثلث کسی پیرآموز یا معلی و.... نمی نوشت اون هم برای روزنامه که می خواستند با کمترین قیمت تمام بشه.
امااز علت های دیر شروع شدن این قضیه
۱.پیچیده بودن دستگاه های چاپ در گذشته بوده که کار طراحی فونت را در انحصار خود شرکت قرار می داده و حتی ممکن بوده نوع خط در هر مدل از دستگاه عوض بشه و اگر اشکالی در این میان بوده شما باید صبر می کردید تا دستگاه جدید بیاد شاید مشکل حل بشه
۲.خود ما هم هنوز خط همگانی نداشتیم نستعلیق در سده نه هجری ایجاد شده و تازه در زمان میرعماد یعنی سده یازده به تکامل رسیده است یعنی در بحبوحه تولد و رشد صنعت چاپ و هنوز هم یک خط زینتی و صد البته ایرانی است و تمایل مردم به علت های مختلف از جمله خوانایی و ساده نویسی روی خط نسخ است که اشکال مختلف آن را در انواع فونت ها می بینید .
این پیوند در مورد اولین روزهای عرضه فونت نستعلیق بدک نیست
http://www.aftabnews.ir/vdcaowni.49naa15kk4.htmlدر مجموع و خلاصه بگم که خطوطی مثل کوفی تعلیق نستعلیق یا ثلث و ریحان حروفی نیستند که در فونت بگنجند چون اساس آن ها با روح ماشین در تضاد است زیبایی هایشان به خطر می افتد و مصنوعی میشوند مثل فرش ماشینی و اگر قرار باشد به هر علتی ماشینی شوند اولویت با برنامه های گرافیکی است یعنی برنامه هایی که با خط به شکل تصویر برخورد کنند مثل یک نقاشی و شما آزادانه آن ها را تنظیم می کنید که نرم افزارهایی مثل کلک و چلیپا این کار راتقریبا خوب انجام می دهند و میرعماد هم تا حدی از عهده آن بر می آید چون هنوز اسیر فونت های خودش است اما با مقداری آزادی بیشتر نسبت به فونت های معمولی پس منتظر آن ها نیستیم و نباید باشیم اگر چه دیر شروع کنیم.
(لطفا با ذکر منبع از مطالب این نوشته استفاده کنید.)