نسخهٔ دوم قلم‌های سری X

[R_Behnood]

بهنام خان من هم از این همه تلاش شما تشکر میکنم. به واقع دست مریزاد.
ارادتمندم

[Behnam]

با تشکر از تشکرات، یک نظر‌خواهی کوچولو؛
تا چه اندازه رنگارنگ کردن جداگانهٔ حروف اهمیت و کاربرد دارد؟ این کار با کلمات لیگاتور دار در محیط‌های مختلف با هزار و یک مشکل روبرو می‌شود.

[Ilia]

برای رنگ کردن مثل مثال بالا یعنی مثل رنگین کمان، بنظر من کار لوس و بچه بازیه. اما گاهی اوقات مثلا به قصد متمایز کردن یک حرف خاص بطور مثال در متنهای آموزش زبان، شاید بکار بیاد.

[Behnam]

این دو مثال بالا در تایگر، روی تکست‌ادیت و ملِل بود. احتمالاً ثلث در لئوپارد بگونهٔ دیگری عمل خواهد کرد. یعنی اینکه لیگاتور را حفظ خواهد کرد ولی تفکیک رنگین حروف صورت نخواهد پذیرفت. تمام فرم لیگاتور به یک رنگ، و نقطه‌ها و علامات احتمالی حروف تشکیل دهندهٔ آن به رنگ دیگری ظاهر خواهند شد. اگر چنین باشد، از نظر تکنیکی بهترین نوع نمایش لیگاتور است و عدم تفکیک رنگی حروف از ساختار قلم ناشی می‌شود و نه از موتور متن.
یادم هست که ما در مورد شکسته شدن حروف رنگی شده مثل مثال بالا در تایگر باگ گزارش کرده بودیم و بنا بود در لئوپارد حل شود. اگر لیگاتور شکسته شود ولی پیوسته بودن حروف محفوظ بماند (مثل ملِل) فکر می‌کنم کافی باشد. به هر حال هدف آموزشی را برآورده می‌کند. اگر در لئوپارد لیگاتور هم شکسته نشود، در این صورت برای کار آموزشی از قلم دیگری که لیگاتور ندارد باید استفاده کرد. زر برای این کار ایده‌آل است.
البته می‌توان در ثلث هم از تکنیکی استفاده کرد که حروف متشکلهٔ لیگاتور را تفکیک کند. ولی من این تکنیک را ترجیح می‌دهم که یکپارچگی فُرم را نگه می‌دارد. در برخی محیط‌ها، بویژه روی پی‌سی، دقت گرافیکی نمایش چندان زیاد نیست و مجزا بودن اجزای فُرم غالباً به روی هم نشینی یا فاصله گرفتن آنها منجر خواهد شد. من ترجیح می‌دهم که این عدم دقت در جایگزاری نقطه‌ها و علامات صورت پذیرد تا در نمایش فُرم لیگاتور.

[Behnam]

خب دوستان قلم شیراز هم آماده دریافت شد. در این قلم تلاش شده که قابلیت دسترسی به لیگاتورها بر اساس زبان‌ها درجه‌بندی شود. برای زبان عربی بطور خودکار فعال باشد و برای دیگر زبانها منجمله فارسی در بخش discretionary ligatures قرار داده شده است که قاعدتاً بطور پیشفرض غیر فعال است و در مواردی که نگارشگر اجازه بدهد، بطور اختیاری فعال خواهد شد. ضمناً شناسایی غیر عربی بودن متن برای غیر فعال ماندن لیگاتورها به اندازهٔ زیادی به نگارشگرها وابسته است. این البته در محیط ویندوز است. در محیط مکینتاش لیگاتورها همواره اختیاری خواهند ماند.
http://wiki.irmug.com/index.php/قلمهای_سری_ایکس_نسخهٔ_۲#.D8.AF.D8.B1.DB.8C.D8.A7.D9.81.D8.AA_.D9.82.D9.84.D9.85.D9.87.D8.A7
http://wiki.irmug.com/index.php/X_Serie ... load_fonts

[saeidk]

در محیط ویندوز فقط ایندیزاین است که به درستی با انتخاب زبان لیگاتور تغییر می‌کند. در ورد و اپن آفیس با انتخاب فارسی هم تغیری حاصل نمی‌شود و لیگاتور برجا می‌ماند.

[Behnam]

بله حدس می‌زدم که همینطور باشد. این واقعاً تأسف‌آور است که استاندارد واحدی برای تشخیص زبان وجود ندارد. گویا html در هویت شناسی زبان‌ها کامل‌ترین است. این چیزی که من در قلم گذاشته‌ام مال ادوبی و مایکروسافت است و قاعدتاً در ویندوز هم باید قابل شناسایی باشد ولی چنین نیست. همانطور که آفیس پروندهٔ قلی را عربی فرض می‌گیرد و نه فارسی، شاید این قلم را هم عربی فرض می‌گیرد و سپس لیگاتورها بطور خود به خود فعال می‌شوند.
من که دیگر عقلم به جایی قد نمی‌دهد. من بطور آزمایشی یک پشتیبانی ویژه از زبان کُردی را هم به این قلم اضافه کرده‌ام که اگر کامل شود و نیز قابلیت تشخیص همگانی پیدا کند، کمک بزرگی به استاندارد کردن کُدبندی نوشتار کُردی خواهد بود. گفتگوهایی را هم در یونیکد در این باره راه انداختم. اما ظاهراً فعلاً روی تحولی نمی‌توان حساب کرد.

[Ilia]

دستت درد نکنه بهنام جان!

این قلم شیراز علاوه بر کدینگ جدیدش، بسیار زیبا هم هست. دستت درد نکنه. اما متاسفانه بقول معروف؛

جای آنست که موج زند در دل لعل
زین تغابن که خزف میشکند بازارش

شما بنظر من بایستی با یکی از این شرکتهای بزرگ قلم سازی قرارداد ببندی و قلمهایی رو برای فروش درست کنی. اونوقت ببین چطور همه قلمهای ۵۰ دلاری رو بی اجازه داونلود و کپی و استفاده خواهند کرد!

از شوخی گذشته، باز هم دستت درد نکنه!

ایلیا

[Behnam]

ممنون ایلیا جان. البته خوشحالم که واژهٔ «خون» را از شعر حذف کردی چون کار ما هنوز به «خون موج زدن» نکشیده است!
راستش را بخواهی توقعاتی که از این قلم داشتم بیشتر از آن چیزی بود که به آن رضا دادم. البته حق با توست، این قلم از خیلی از قلم‌های تجاری بهتر است. ولی نه آنگونه که دلم می‌خواست توانستم لیگاتورهای نسخ را با نگارش فارسی سازش دهم و نه آنگونه که دلم می‌خواست فیچرهای ویژهٔ زبانی در کار نرم‌افزارهای مختلف مؤثر است.

[Behnam]

قلم شفیق از سری ایکس۲ نیز آماده شد.
به دنبال مشکلاتی که در تنظیم پیشفرض‌های زبانی پیش می‌آید، سه نوع مختلف از شفیق تولید شده است. یکی معمولی، و دو دیگر با پیشفرض فعال کُردی و ازبکی.
http://wiki.irmug.com/index.php/قلمهای_سری_ایکس_نسخهٔ_۲
http://wiki.irmug.com/index.php/X_Series_2

[saeidk]

با سپاس از بهنام عزیز. نمی دانم چرا این قلم در پی سی من از زیپ خارجی نمی‌شود. ظاهراً با فرمت مک زیپ شده است.

[Behnam]

این شاید از آخرین بروز رسانی تایگر من باشد. قبلاً هم یک دوست پی‌سی دار گله کرده بود که نمی‌تواند زیپ مرا باز کند و من گناه را گردن پی‌سی می‌آنداختم!
حالا فایل‌ها را با DropStuff به زیپ تبدیل کرده ام. ببین توفیری می‌کند.

[saeidk]

خیلی ممنون. باز شد. آیا ساخت قلم کردی یا ازبکی نیازی به دانستن آن زبانها ندارد؟

[Behnam]

[نمایش]

خیلی ممنون. باز شد. آیا ساخت قلم کردی یا ازبکی نیازی به دانستن آن زبانها ندارد؟

البته که دارد! در همین ایرماگ و میماگ بگرد و ببین من چقدر دنبال کُرد زبان می‌گشتم و که بی پاسخ ماند. ولی طبعاً در مورد این زبان‌تا آنجا که توانستم پژوهش کردم و قلمی ساختم که با نیازهای آن مطابقت داشته باشد.
نکتهٔ گرهی حروف صدادار در ابتدای کلمات است که با یک علامت همزه آغاز می‌شود. این امر با مختصر اختلافاتی در کردی و ئۇیغۇر و ازبک یکسان است. در واقع من این قلم‌ها را به عنوان آلترناتیو بر قلم‌های جاری ساخته‌ام که به آن شکل ویژهٔ حروف صدادار در ابتدای کلمه به عنوان شکل خاصی از همان حرف، و نه حرفی دیگر و متفاوت می‌نگرد.
در حال حاضر این زبان‌ها برای پدید آوردن آن شکل ویژهٔ حرف صدادار، از «ئ» استفاده می‌کنند حال آنکه «ئ» اصلاً در الفبای این زبانها وجود ندارد! این برای کردی مثل این است که ما در فارسی برای تایپ کردن حرف «ب‍» اول ناچار باشیم که هربار حرف دیگری بیگانه با الفبای فارسی وارد کنیم!
به هرحال اگر اشکالی داشته باشد امیدوارم خبر شوم. ایده هم همین است.

[سورنا]

من متنی را از این وبسایت کپی کردم و در تکست ادیت قلم های مختلف را رویش آزمایش کردم. متوجه شدم که در کلمه ی «انجمن» حرف «ج» با «ح» عوض شده است. سعی کردم تصحیحش کنم ولی نشد. علت چیست؟