انجمن ویکی قلم‌های فارسی
ورود / عضویت

خواندن نوشته‌های خوشنویسی

بحث پیرامون مسائل مربوط به قلم‌سازی، حروف‌چینی و بومی‌سازی

خواندن نوشته‌های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 25 ژانویه 2014, 09:27

گفتم که شاید برایتان جالب باشد که یاد بگیرید که نوشته های قدیمی را بخوانید.
قصد من اینجا اصلا یاد دادن خطاطی نیست. خودم هم ادعایی در اینکه چندان در اینکار متبحر باشم ندارم. اما علاقه را همیشه داشته ام.
اگر این پستها را دنبال کنید، احتمالا برایتان جالب خواهد بود. حیف است که نتوانیم که خط مادریمان را بخوانیم.

---
این هم درس اول. قطعه ای بسیار زیبا، احتمالا کار دست یکی از بزرگترین خطاطان تاریخ ما، میرزا غلامرضا اصفهانی.

MirzaReza_TaniChandAzHaselaan_1200.jpg

سعی کنید که کلمه هایی که من در پایین نوشته ام را در متن پیدا کنید.

تنی چند از خاصّان درگاه محمود سبکتکین، حسن میمندی را گفتند؛
امروز سلطان در فلان مصلحت ترا چه گفت؟
گفت: بر شما هم پوشیده نمیماند.
گفتند: تو دستور مملکتی، آنچه بتو فرماید، دیگران را نمیشاید؟
گفت: چون داند بکس نمیگویم!

بتاریخ شهر رجب
(شهر یعنی ماه)

(نقطه و ویرگول و غیره را من اضافه کرده ام تا خواندن متن برات شما آسانتر بشود.)

---
این یک قطعهٔ زینتی است، بنابر این، همانطور که میبینید؛
- نقطه ندارد. (آن سه تا را هم که میبینید، احتمالا فقط برای امتحان قلم و کاغد است)
- خطش شکسته است و در شکسته خیلی از حروف به هم میچسبند. اگر کلمه هایی را که من نوشته ام را در متن پیدا کنید، بتدریج هم شکل حروفی که بلد نیستید و هم این ترکیبهایی که الان برایتان نا آشنا هستند را یاد خواهید گرفت. مثلا ببینید که چطور در کلمهٔ «پوشیده»، «و» و «ش» بهم چسبیده اند. همینطور «دال» و «ه».
- بعضی از حروف را احتمالا هیچوقت به این شکل ندیده اید. مثلا «میم» دوم کلمهٔ محمود حتی برای من هم تازگی داشت. از این مثالها در این متن چند نمونهٔ جانانه هست که پیدا کردنشان را میگذارم به عهدهٔ خودتان. با توجه به اینکه متنش را بالا نوشته ام، کار سختی نیست.
- گاهی اوقات، خیلی از کلمه ها را نمیشود کاملا مطمئن بود که درست میخوانید. هر چه باشد، گاهی انشاء آن موقع با ما فرق داشته، نقطه ندارد، گاهی اسم خاص است که ما نمیشناسیمشان، بعضی مواقع کلمات اصلا کلا عربیست یا ما بلدشان نیستیم و غیره.
- گفتن ندارد که ممکن است که خود منهم در خواندن بعضی جاها اشتباه کنم.

من هر چند وقت که حوصله داشته باشم، یکی از اینها اینجا خواهم گذاشت. اگر تمرین کنید، زیاد طول نخواهد کشید تا حداقل چشمتان به این ترکیبها و خطوط عادت کند و آنها را یاد خواهید گرفت.

---
در مورد خط شکسته:
http://fa.wikipedia.org/wiki/خط_شکسته_نستعلیق


در مورد میرزا رضای اصفهانی:
http://fa.wikipedia.org/wiki/میرزا_غلامرضا_اصفهانی
پیوست‌ها
Mirza-Gholamreza_BW.jpg
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Arzhang » 25 ژانویه 2014, 15:38

ایلیا جان دمت گرم. خواهش میکنم حتماً به قولت عمل کن. این تابلویی که گذاشته ای برای من که حیرت آور بود. به نظرم میشود همسنگ کارهای پیکاسو به تماشایش نشست. منتظرم، منتظریم...
نماد کاربر
Arzhang
Site Admin
 
پست‌ها : 1449
تاریخ عضویت: 17 اوت 2009, 15:06
محل سکونت: مونترآل

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Payman.Rad » 25 ژانویه 2014, 22:00

برای من هم بسیار جالب و آموزنده بود. ممنون
پیمان
Payman.Rad
 
پست‌ها : 93
تاریخ عضویت: 19 آوریل 2010, 18:44

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Ali.Rastegar » 26 ژانویه 2014, 03:15

ایلیا جان خوندن این متن مثل این معماهای پیدا کردن اشیاء داخل تصویر بود!
امیدوارم ادامه بدی، من که خیلی لذت بردم.
(بعضی از دوستان ممکنه اشتباه من رو بکنن، خوندن متن در سایز نمایش داده شده حتی از حالت عادی هم سختتره، روی عکس کلیک کنید تا در سایز بزرگ نمایش داده بشه).
MacBook Pro 2015
نماد کاربر
Ali.Rastegar
Site Admin
 
پست‌ها : 2878
تاریخ عضویت: 26 مه 2004, 12:45

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Ahmad » 26 ژانویه 2014, 18:12

ایلیا جان ممنون از طرح این موضوع بدیع
من یک ربع ساعتی وقت صرف کردم برای کشف حروف و جملہ‌های موجود درتصویر. مطمئن هستم کہ اگر توضیح شما نبود فهم رابطہ کلمات با هم برایم مشکل بود. هر وقت فرصت کردی بیشتر از این پست‌های آموزشی برایمان قرار بده کہ موجب امتنان همگان خواهد
احمد
نماد کاربر
Ahmad
Site Admin
 
پست‌ها : 1289
تاریخ عضویت: 30 مه 2004, 17:33
محل سکونت: سوئد

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Reza Bakhtiarifard » 26 ژانویه 2014, 21:05

سلام!
مرسی ایلیا خان
لطفاً برید سراغ سیاه‌مشق‌های نستعلیق میرزا خیلی خوبه و سخت
نماد کاربر
Reza Bakhtiarifard
 
پست‌ها : 35
تاریخ عضویت: 08 اکتبر 2013, 14:00

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 27 ژانویه 2014, 00:15

خُب معلوم شد که حداقل پنج نفر این تاپیک من رو دنبال خواهند کرد! :-)

همانطور که گفتم، من به مرور هر چند وقت یکی از این پست ها خواهم گذاشت. خودم هم به این موضوع علاقهٔ زیادی دارم و از بچگی شیفتهٔ این موضوع بودم.

ارژنگ جان، بنظر منهم کارهای میرزا غلامرضا از پیکاسو کم ندارد.

رضا جان، حتما از سیاه مشقهای نستعلیق میرزا هم خواهم گذاشت. اما سیاه مشق را هیچ تضمینی در خواندنش نیست. هدف من اینجا بیشتر این است که بتوانیم یاد بگیریم که خطهای قدیمی را که در خیلی از مواقع شکسته هستند را بخوانیم.
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Behnam » 27 ژانویه 2014, 00:27

ایلیا جان مگه پنج نفر توی ایرماگ کم چیزیه؟! خواستم بدونی که من هم این تاپیک رو «مشترک» شده‌ام. شدیم شش نفر!
نماد کاربر
Behnam
 
پست‌ها : 3534
تاریخ عضویت: 27 مه 2004, 04:44
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط the end » 27 ژانویه 2014, 00:38

آقا ایلیا
امیدوارم افتخار شاگردی در این مکتب پربار رو به من هم بدین
به شدت علاقه دارم به این مقوله ممنون از شما
نماد کاربر
the end
 
پست‌ها : 65
تاریخ عضویت: 15 سپتامبر 2013, 15:36
محل سکونت: کرج

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 28 ژانویه 2014, 16:58

بهنام جان و the end عزیز، ما مخلصیم!
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 28 ژانویه 2014, 17:13

این نوشته داستان دارد. روایت خواب میرزا غلامرضاست از زبان خودش.

من این داستان را از کسان دیگر شنیده بودم، اما این نقل داستان است به قلم خود میرزا رضای اصفهانی. میگوید که در هفت سالگی خوابی دیده که در آن حضرت علی به او سر مشق داده و این باعث شده که بعدا به سبب درایت معلم مدرسه اش که او را به خوشنویسی فرستاده به اینجا برسد که رسیده بود.

البته ننوشته که شبش شام چه خورده بوده، اما شنیدن داستان به روایت خود او برای من خیلی جالب بود.

ایلیا
---------

MirzaReza_Dream.jpg


نسخهٔ بزرگتر این نوشتهٔ بالا را اگر توانستید بزرگ پرینت کنید و اول سعی کنید که بخوانیدش.
بعدا کلمات متن زیر را در آن پیدا و به آنها دقت کنید.

این البته کار زیادیست. اما دلم نیامد که این نوشتهٔ زیبا و جالب را کامل نیاورم.

این هم متن داستان:
----------

هو الله تعالی

در اخبار ائمهٔ اطهار علیهم سلام، الله الملک الجبار، آمده که خواب مجعول بهم بافتن از شاهراه صواب انحراف و از پیشگاه

حضرت احدیت روی تافتن است. با وجود ایمان بدین فرمان محض عرض تشکر و تفاخر بهمکنان اینچند سطر را

بیادگار مینگارد. هنگام صبی که آغاز نماست، قریب هفت سال از سنین عمرم گذشته و در دبستان بخواندن

قرآن کریم و فرقان عظیم اشتغال داشت. شبی بخواب بزرگواری ارشادم نموده، بتقبیل آستان ملائک پاسبان شاه اولیاء

علیه و علی ابنائه آلاف التحیه و الثناء راهبری (رهبریم) فرمود. در دنبالش شتافتم تا فضائی که انتهایش ایوانی داشت یافتم

(هم) که در گوشهٔ آنجا حضرت شاه اولیاء، ارواح العالمین له الفدا توقف داشتند. حکم بقرب عتبهٔ علیه ام نمود. چون نزدیک شدم

فرمودند مشقت را بیاور. علی الفور صفحهٔ کاغذ و قلم و دواتی بحضور مبارک تقدیم نمود (گذاشتم). در وسط آن صحیفه لام الف و نانی

بدین شکل نگاشته مرحمت و فرمودند از این رو بنگار. زیاده ام بخاطر نیست. ملجمله فردای آن شب در دبیرستان بهمکنان

بیان این شرافت میکرد، معلم صورت خواب را سوال نمود. این بنده صورت ماجرا کماجرا باو گفت. دیگر روز حقیر را

بتحصیل خط واداشت. بعد از دو سال زیاده یا کم، بر جملهٔ همکنان برتری جسته و در سال پنجم آن تاریخ

محض امتیاز خط نسختعلیق بخدمت شاهنشاه سرور محمد شاه مغفور طاب ثراه مشرف شده مورد عواطف شایان و تشریفات

بیکران آمده چند سال حسب الامر آیام آدینه بدان فرخنده درگاه تشرف میجست و همواره بمراحمه عالیه و خلاع فاخره از قبیل قلمدان

دوات مرصع و شالهای ترمه کشمیری و جبه و کلاه ترمه و وجوه نقدی سرفراز میبود. عجبکرآمه. در سال چهل و یک از سنن عمر

بزیارت آن درگاه عرش آشیان مفتخر آمد.

تا معلوم باشد که دولت در آن سرا و گشایش در آن در است. محض عرض تشکر قلمی شد.

چه مبارک سحری بود و چه فرخنده شبی، آن شب قدر که این تازه براتم دادند.

فی شهر جمادی الآخر ۱۳۰۲ یا علی مدد است


یا علی مدد، تخلص میرزا غلامرضا بود.
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Behnam » 29 ژانویه 2014, 04:42

دستخط من هم همینجوری‌هاست ولی هینتینگ نداره!
دستت درد نکنه ایلیا.
نماد کاربر
Behnam
 
پست‌ها : 3534
تاریخ عضویت: 27 مه 2004, 04:44
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Reza Bakhtiarifard » 29 ژانویه 2014, 20:48

آقا عالی! چه کیفیتی ماشاللا. این‌جا یه دکمه لایک می‌خواد خداییش خوب نیس واسه تشکر این‌همه پست می‌زاریم
نماد کاربر
Reza Bakhtiarifard
 
پست‌ها : 35
تاریخ عضویت: 08 اکتبر 2013, 14:00

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط Ilia » 30 ژانویه 2014, 19:01

این سکه را یکی از عزیزانم که این پست را دید برایم فرستاده:

Coin_Bahr-eTahsil-eReza.jpg

بهترین راه خواندن این قبیل چیزها منجمله سیاه مشق این است که چند کلمهٔ کلیدی از آنها را که میتوانید بخوانید را در اینترنت جستجو کنید. مثلا در این سکه؛ کلمه‌های بهر، تحصیل، رضای، سکه، سلیمان، جهان، اصفهان و ۱۰۹۶ راحت خوانده میشوند. اینها را اگر مثلا به گوگل بدهید به احتمال اگر کس دیگری آن را خوانده باشد، آنرا برایتان پیدا خواهد کرد. که در این مورد خاص این را پیدا کرد:

بهر تحصیل رضای مقتدای انس و جان
سکه خیرات بر زر زد سلیمان جهان

از این لینک:
http://www.citytomb.com/wiki/view/Suleiman_I/
که میگوید این سکهٔ شاه سلیمان صفوی (صفی دوم) است.
نماد کاربر
Ilia
Site Admin
 
پست‌ها : 6175
تاریخ عضویت: 25 سپتامبر 2006, 01:01
محل سکونت: کانادا

پاسخ: خواندن نوشته های خوشنویسی

پستتوسط AliGhz » 01 فوریه 2014, 22:19

خطاطی هنر آرامش بخشی است. تمرکز می آورد و فراغت از جهان بیرون. تا با قلم نی و مرکب و کاغذ تنها باشی و با صدای کشیده شدن نوک قلم بر کاغذ، حروف و کلمات را پشت هم بنگاری. فکر کنم نخستین بار در کلاس پنجم بودم، سال ۶۶، که معلم هنری داشتیم که در خانه اش تعلیم خط هم می داد و من هم یکی از شاگردان او بودم. خطاطی را کم و بیش در کلاس های هنر سال های بعد هم پی گرفتم، اما هیچ گاه جدی و حرفه ای نشد. پست های این مبحث، من را کمی برد به خاطرات آن روزها. به گفت و گویی که یک بار در ضمیمه آخر هفته روزنامه حیات نو خوانده بودم، گفت و گو با بیژن بیژنی که افزون بر آوازخوانی، خطاطی هم می کند و یادم هست چه گفت و گوی لطیفی بود (منصور ضابطیان آن گفت و گو را انجام داده بود). به لوگوی دانشمند که سال ۸۵ از استاد احصایی (به لطف علی دهباشی) درخواست کردیم و نوشت و زیباترین نام نوشته این مجله در این ۵۰ ساله بوده است. البته همه آن خط نوشتن ها، باعث نشده خواندن این تابلوها و نگاره های زیبا، آسان باشد. اما کشف این خطوط و دمی با این هنر سر کردن در روزگار شتابناکِ این روزها، لذتی ناب دارد. و برای همه اینها سپاسگزارم از ایلیا که این مبحث را راه انداخته و گرمش نگه داشته است. دنبال کنندگان این مطالب حالا چند نفرند؟ ;)
 Think Different.
نماد کاربر
AliGhz
Site Admin
 
پست‌ها : 2144
تاریخ عضویت: 14 نوامبر 2009, 16:55
محل سکونت: تهران

بعدی


بازگشت به خط، زبان و قلم‌سازی


کاربران حاضر در این انجمن: بدون کاربران آنلاین و 8 مهمان