خطاطی و قلم‌سازی

[Ahmad]

ممنون علی جان بابت لینکہا،
در مورد خطی کہ«طارق عتریسی» برای بی بی سی طراحی کرده است این نکتہ قابل ذکر است کہ وی این خط را برای تلویزیون بی‌بی‌سی درست کرده است (کہ البتہ شما نیز بہ آن اشاره کرده‌اید). این خط برای نمایش زیرنویس فیلم و مشارکین در انجام آن و ... مورد استفاده قرار می‌گیرد و البتہ با خط BBCNassim کہ برای نمایش محتوای فارسی، عربی و... سایت بی‌بی‌سی است فرق دارد. نکتہ‌ای کہ در این مورد باید گفت این است کہ وقتی این خط توسط «عتریسی» درست شد سیستم عامل مک هنوز از خطوط تروتایپ و اپن تایپ (عربی و فارسی فقط) پشتیبانی نمی‌کرد. استفاده از این گونہ خطوط باعث نمایش متن فارسی بصورت ناپیوستہ و مقطع می‌شد. اگر اشتباه نکنم سایت بی‌بی‌سی در آن موقع با « بہنام » تماس گرفتہ و از وی در این مورد کمک خواستند کہ او نیز مشکل این خط را از طریق افزودن پرامترهای AAT در این خط حل نمود (البتہ بہنام می‌تواند مرا در این موضوع تصحیح کند).
از نکات جالبی کہ من در مورد «طارق عتریسی» خواندم مصاحبہ‌ای است با وی کہ در آن در پاسخ بہ سئوالی می‌گوید کہ وی از مک برای کارهای طراحی خود استفاده می‌کند چرا کہ استفاده از مک بگفتہ وی در زمینۂ کار گرافیک حالت استاندارد را دارد.

«س۳: ما البرامج التي تفضل استعمالها في التصميم، وهل تفضل منصة ويندوز أم ماك أكثر؟
أنا أفضل استعمال أجهزة ماك، لكونها المعيار والمقياس المستعمل في الصناعة، وأما برامجي التي أستعملها فهي باقة أدوبي كلها، باختصار شديد.»

اما بحث در مورد خط BBCNassim بیشتر از لحاظ تکنیکی قابل اهمیت است و نہ از لحاظ زیباشناسی. استفاده از این تکنیک کہ خط را در صفحۂ وب گنجانده و بدون نیاز بہ نصب فونت و جدا از نوع برنامۂ مرورگر و سیستم عامل محتوای را بنحو همگون عرضہ نماید، امری کہ بخودی خود قابل توجہ است.

احمد

[Pooria Azimi]

نسیم به نظر من بسیار زیباست، اما فقط برای هدلاین ها، نه کل متن. خوندن متنهای طولانی با اون خسته کننده ست.

نسیم، Palatino و Optima رو به یتد من می اندازه (این دو فونت رو هم سازندۀ Zapfino ساخته). هر سه Sans serif هستند، اما یه جورایی serif به نظر می رسن! یعنی با کیهان و آریال و هلوتیکا (که sans هستند) تفاوت دارند، اما serif هم نیستند...

[Behnam]

فانت طارق عتریسی همانطور که احمد گفت برای بخش فارسی تلویزیون BBC بود. آن موقع من هنوز تایگر داشتم و مطمئن نیستم ولی فکر می‌کنم مشکل آن OS X نبود. مشکل FinalCut بود که BBC تمام ویرایش ویدئویی برنامه‌های خود را روی آن انجام می‌دهد. FinalCut در آن موقع (و تا آنجا که می‌دانم هنوز هم) با قلم‌های فقط AAT متن فارسی را درست نشان می‌دهد و نه حتی با قلم‌هایی که علاوه بر AAT تکنولوژی OT را هم داشته باشند (مثل سری ایکس ۲). ولی چون من خودم FinalCut ندارم چیز بیشتری نمی‌دانم.

[saeidk]

یک نکته: با این فونت نمی‌شه پرینت گرفت. وقتی صفحه را چاپ می‌کنی همان فونت اریال چاپ می‌شود.

[Ahmad]

دوستان سلام،

در مورد خط نسیم اگر بتوانیم نقاط ضعف آنرا بہ سازنده‌اش اطلاع دهیم، در بروز رسانیہای آینده شاید این اشکالات رفع شوند. بنظر من آنچہ کہ در وحلۂ اول خیلی توی ذوق می‌زند، یکی شکل عین وسط ( ــعــ ) است کہ بنظر می‌رسد رأسش را قطع کرده باشند. در تصویر ضمیمہ مثلا کلمۂ شیعه در خط BBCNassim را با خط نسخ دیگری (بہ رنگ سرخ) مقایسہ کنیم این مسئلہ بعیان قابل مشاهده است. نیز حرف میم وسط ( ــمــ ) بنظر بیش از اندازه بزرگ می‌نماید.

خوب است دوستان دیگر اگر نظری در این مورد دارند همینجا آنرا با ذکر مثال بیان نمایند. می‌توانیم پس از جمع آوری ملاحظات دوستان یکجا آنرا بہ سازندهٔ آن ارائہ کنیم. 

احمد

[Behnam]

می‌خواستم چیزی در مورد hinting قلم نسیم بگویم که نقش مهمی در وضوح نمایش دارد. اما متوجه چیز دیگری شدم. سایز قلم نسیم در بی‌بی‌سی ۱۸ است. هم برای بولد و هم برای متن. تیتر آن سایز ۳۶ است.
فراموش نکنیم که ایرماگ اولین سایت فارسی است که برای نمایش صفحات خود از قلم خاص خود استفاده کرده و می‌کند. چیزی که هست این است که سایز زر در ایرماگ ۱۳ است و برای تیتر سایز آن ۱۵.
می‌خواستم یک بررسی قیاسی بین نسیم با hinting حرفه‌ای و زر با ‌hinting خودکار در ابزار قلم‌سازی فانت‌لب بکنم. ولی چنین مقایسه‌ای میان یک قلم با سایز ۱۳ و قلم دیگر با سایز ۱۸ عادلانه نیست ضمن اینکه فاصلهٔ خطوط در نمایش زر در ایرماگ کمتر از پیشفرض خود فانت است.
مقایسهٔ دوقلم در سایز مشابه در عکس دوم ضمیمه شده است.

[Ilia]

راستش هر چه بگذارند جای تاهوما و تایمز و آریال، از آنها خوش‌قیافه‌تر است، اما راستش کلا شاهکاری نیست. نمیدانم که مسئلهٔ فنی‌ای پشتش است که من نمیدانم یا برای خوانایی خواسته‌اند که جور خاصی طراحی‌اش کنند. هم تناسب اجزاء‌اش به هم جور در نمی‌آید و هم کرنینگ افتضاحی دارد.

اگر طراحش خواسته که اینطوری طراحیش کند که به او نمیشود گفت که مثلا عینت کوتاه است یا من از شکل میمش خوشم می‌آید یا نمی‌آید. مثل این است که بگویید که من از سلیقهٔ شما خوشم نمی‌آید.

اما کلا چیزیست که باید به استقبالش رفت. راهیست که باز شده. مسلما در آینده کسانی دیگر کارهایی خواهند کرد که زیباتر خواهد بود. مهم این است که کمر وابستگی نوشتن عربی و فارسی به این چند الفبای زشت مایکروسافت دارد بریده میشود و این را باید واقعا جشن گرفت.

[chitsaz]

پروژه طراحی قلم ایران
روزانه هزاران صفحه کتاب و نشریه در ایران به زبان فارسی منتشر می شود. اغلب قریب به اتفاق این مطبوعات توسط قلم هایی حروف چینی می شوندکه به عرف آنها را نسخ روزنامه ای می گوییم. در واقع به صراحت می توان گفت که از دیر باز تا کنون مشروع ترین و پر کاربردترین قلم متن در ایران نسخ روزنامه ای بوده است. و اگرچه در سالهای اخیر قلم های جدید و مناسبی توسط طراحان ایرانی ارایه شده است لیکن جامعه نشر پذیرای آنها نبوده و همچنان قلم های پیشین را ترجیح می دهد. از سویی نیز واضح است که این قلم ها خالی از اشکال نبوده و نیاز است تا خود را با فرهنگ معاصر هم آهنگ سازد.

تایپ فیس «ایران» تایپی است از نوع نسخ روزنامه ای ویژه متن. این پروژه حرکتی است در جهت سامان بخشی به وضعیت قلم های نسخ روزنامه ای مرسوم در ایران. پر استفاده ترین قلم های ویژه متن که هم اکنون در مطبوعات ایران استفاده دارد را می توان قلم های: زر ، نازنین و میترا دانست. تایپ فیس«ایران» با حفظ شمایل و قواعد مربوط به قلم های نسخ رویکردهای نوین در طراحی تایپ را به این قلم ها افزوده و در جهت افزایش خوانایی، زیبایی و انسجام شکلی پاراگراف متنی، آناتومی جدیدی از نسخ روزنامه ای را ارایه کرده است.

این پروژه تا این زمان در حال اجرا بوده و هنوزمراحل تکمیلی و نهایی را طی نکرده از این رو ممکن است در نمونه های ارایه شده نقص هایی به خصوص در ترکیبات و فاصله گذاری حروف وجود داشته باشد. اما می توان با مقایسه ای ساده به قابلیت های این تایپ به نسبت دیگر قلم ها مرسوم پی برد.


به نقل از : http://www.moslemebrahimi.com/1388/03/post.html

[chitsaz]

طراحی فونت فارسی بر اساس دست خط شخصی در کارگاه طراحی حروف مسلم ابراهیمی
آنچه در طراحی حروف فارسی معاصر معضل شده است عدم توجه به ساختار به هم پیوسته نوشتار فارسی است. این دیدگاه نادرست تحت تاثیر طراحی حروف لاتین و جبر ماشین های حروف چینی پدید آمده است.به طوری که اغلب طراحان هر گلیف را به صورت مستقل طراحی می کنند و در مرتبه بعد آنها را به نظام پیوسته ترکیبات می سپارند .
در این کارگاه دانشجویان برای طراحی فونت، نگاه خود را بیشتر بر خلق ترکیبات روان و سیال متمرکز کرده اند. برای دستیابی به این هدف بهترین روش این بود که هر طراح پیش از شروع دیزاین، خط مورد نظر خود را خطاطی کند و پس از دستیابی به نتیجه رضایت بخش آن را تجزیه و به گلیف های یک فونت تعمیم دهد. از این روست که بسیاری از فونت های زیر اگرچه فاقد ظاهری هندسی و حساب شده هستند اما در عوض داری حس و حال تاثیر گزار هستند. حس و حالی که در خوشنویسی فارسی و دست خط کاتبان و جود دارد اما در فونت های فارسی معاصر گوهری گم شده است.



به نقل از : http://www.moslemebrahimi.com/1389/11/post-18.html

[chitsaz]

ســــــــــــــــاطور ایـــــــــــــــرانی


این عنوانی برای بررسی نحوه تولید و روند طراحی تایپ فیس "ویژه" که در کنگره بین المللی تایپوگرافی و کالیگرافی برگزار می شود. در این مراسم که از ۸ الی ۱۴ اردیبهشت ماه در دانشگاه آنادولو شهر ازمیر ترکیه برپا خواهد بود دامون خانجانزاده در این زمینه به سخنرانی پرداخته و کارگاهی نیز توسط وی برگزار می شود.



صفحه فیس بوک تایپفیس فارسی : http://www.facebook.com/pages/Persian-Type-design/186278174718532

[Behnam]

ممنون از اطلاعات چیتساز جان.

[Ahmad]

ممنون جناب چیتساز بابت اطلاعات در این مورد. امید است که با انتشار این دانش بنحو آکادمیک در بین هنرمندان خطاط و دانشجویان گرافیک زبان فارسی دیجیتالی آیندهٔ خوبی داشته باشد.

احمد

[chitsaz]

سلام
خواهش میشه
قابل نداشت
در ضمن چیت ساز رو اینطوری مینویسن

یه سوال هم دارو طبق معمول
توی فونت لب یه قسمتی رو دیده بودم که الان پیداش نمیکنم
میشه کمکم کنید
یه قسمتی که توش میتونید ببینید که فونت توی صفحه نمایش مثلا مانیتور با چه جور پیکسل هایی دیده میشه

ای همچین محیطی هم داشت

[Behnam]

باید پنجرهٔ گلیف رو باز کنی، بعد Menu>Tools>Hints & Guides

[AmiN.D]

بچه ها بی نازنین داریم واسه مک؟