کیبوردهای فارسی برای iOS 8 به بعد

[sdtaheri]

[نمایش]

به نظرم این خیلی خوب است که شما برای سؤال‌های مطرح شده پاسخ دارید چون نشان می‌دهد روی کارتان فکر کرده‌اید.
من نسخه‌ی جدید را ریختم و ّٰمتوجه شدم بسیاری از اشکالات رفع شده. خسته نباشید.
گر چه شما نقطه‌ی پایان به بحث کلیدی برای نیم‌فاصله گذاشتید و گویا تصمیمی برای تغییر نظرتان ندارید، اما من اگر جای شما بودم از این فرصت به وجود آمده استفاده می‌کردم تا این کاراکتر بعضاً مهجور را به مردم بشناسانم. نیم‌فاصله گرچه به قول شما بین بسیاری ناشناخته است اما برای زیبایی نوشتار و از آن مهم‌تر، درست‌فهمی مطلب چیزی لازم است. من دوست می‌داشتم با ایجاد یک کلید مجزا برای خریداران محصولم، ابتدائاً سؤال ایجاد می‌کردم تا رفته رفته آن‌ها هم متوجه اهمیت این کلید شوند.
صحبت از نیم‌فاصله شد. من هنوز با انتخاب نیم‌فاصله اندکی مشکل دارم. پس از هویدا شدن دکمه‌ی نیم‌فاصله حتماً باید انگشتم را قدری بِلیزانم تا نیم‌فاصله عمل کند. لیزاندنِ زیاد لازم نیست در حد میلیمتری است اما منهای اثر منفی در سرعت، کلافه‌کننده هم هست. نمی‌دانم دوستان دیگر هم این مشکل را داشته‌اند؟

دلیل اینکه نیاز به لغزاندن انگشتتان هست این است که من به این شکل طراحی کرده بودم که اگر کسی انگشتش را روی دکمه ای نگه داشت و آن را به هر دلیلی رها کرد (شاید اشتباه فشار داده باشد، شاید منصرف شده و ...) همان دکمه اصلی (در این حالت دکمه فاصله) تایپ شود. این مورد را می‌توانید روی دکمه های دیگر مثل الف و ه و ... نیز امتحان کنید. البته می‌توان استثنا قائل شد و کاری کرد که اگر کسی سمت چپ دکمه فاصله را نگه داشت نیم فاصله تایپ شود. اما شاید یکپارچگی سیستم را از بین ببرد. حالا باز هم می‌توان فکر کرد.

[Arzhang]

بله حرف شما درست است، برای کاراکترهایی که بناست انتخاب کرد ممکن است کارآمد باشد (مثل همان الف که مثال زدید) اما این نکته را باید فراموش نکرد که نیم‌فاصله‌ی شما وقتی هویدا می‌شود که فشار ممتد باشد. بنابراین تنها کسی که به دنبال ظاهر شدن نیم فاصله است دستش را روی دکمه نگه می‌دارد. اگر او دستش را روی دکمه به مدت طولانی‌تری نگه داشته و بعد پشیمان شده، خب اشتباه اوست. اگر فقط با یک فشار تنها در بخش نیم فاصله این کاراکتر عمل می‌کرد، حرف شما درست بود. بنابراین من تصور نمی‌کنم یکپارچگی سیستم با اصلاح آن به هم بخورد. به شکلی که برای نیم فاصله انگشتمان را با مکث روی فاصله نگه می‌داریم. در این حالت اصلاً نیازی هم نیست که سمت چپ کلید فاصله برای نیم‌فاصله تعیین شود، همه‌ی کلید فاصله می‌تواند به این مکث حساس باشد. مثل کیبورد سنگ ـ ایلیا که در این مبحث درباره‌اش صحبت زیاد شده است.
پایدار و موفق باشید

[Ahmad]

دوستان سلام،
من چند روزی است که ۳ کیبورد ساخته شده برای زبان فارسی را تست کرده ام.

کیبورد سنگ-ایلیا (چه نام خوب و با مسمایی ارژنگ برای این کیبورد ابداع کرده است). من منتظر نسخه آتی این کیبورد هستم با تعدیلاتی که در آن انجام شده است.

FarsTap اکنون روی آیپد درست کار می‌کند و این البته باعث خوشحالی است.

نیز PersianTyper را مورد آزمایش قرار داده‌ام. این کیبورد دو مشکل اساسی دارد و آنهم وجود نقطه و کما در صفحه دوم است و این البته سرعت نوشتن را بسیار پایین می‌آورد نیز عدم وجود همزه روی ه. ولی دو امکان بدیع دارد که کار نوشتن را بسیار تسهیل می‌کند؛ یکی امکان حرکت مکانما است از طریق کشیدن انگشت روی کیبورد و دیگری پیشنهاد کلمات فارسی در هنگام تایپ. اگر تمام امکانات این کیبورد را کنار بگذاریم همین امکان پیشنهاد حروف در این کیبورد بسیار ارزشمند است و سرعت تایپ را خیلی بالا می‌برد . کلمات پیشنهادی نیز بسیار خوب حدس زده می‌شوند و نیز پس از انتخاب کلمه پیشنهادی فاصله نیز پس از آن اضافه می گردد.

سوالی که برای من پیش آمده این است که امکان predictive در این گونه کیبوردها چگونه عمل می‌کند؟ آیا تمام لغت‌نامه فارسی در هنگام نصب اینگونه کیبوردها در سیستم نصب می شود یا اینکه این کیبورد بطور متواصل با سرور سازنده کیبورد در حال تماس است و لغات را از آنجا دریافت می‌کند؟ البته این موضع در مورد فونتهای اضافی نیز صدق می‌کند. آیا آنها نیز هنگام نصب کیبورد در جایی در سیستم عامل ذخیره می گردند؟

ممنون می‌شوم که اگر دوستان در این مورد اطلاعی دارند آنرا در اختیار ما قرار دهند.

احمد

[alireza3335]

راستش من نمی‌دانم که predictive چیست ولی فکر می‌کنم مشکل شما را داشته باشم اینکه موقع تایپ سریع با آیپد دچار غلط املایی می‌شوم. البته من از FarsTap استفاده می‌کنم که با آخرین به روزرسانی بسیار عالی شده و امکانات بی‌نظیر کیبورد پیش‌فرض اپل را لحظه به لحظه به خود اضافه می‌کند. مثلاً یکی از قابلیت‌هایی که جدیداً اضافه شده این است که در صفحه دوم کیبورد هنگامی که کارتان تمام می‌شود و فاصله ایجاد می‌کنید (space را لمس می‌کنید) خودش به صفحه اول بازمی‌گردد تا وقفه در تایپ کردن کمتر گردد.
اما در مورد بحث predictive و یا کلاً مشکل غلط تایپ کردن اینکه من متوجه شدم هنگامی که در حال استفاده از کیبورد دیفالت بودم به محض اینکه انگشتم اولین دکمه را لمس می‌کرد با جابجایی انگشت دیگر هیچ حرفی مرتبط یا غیر مرتبط فعال نبود به این ترتیب که شما با لمس S دیگر نمی‌توانستید A,D,Q,W,E,Z,X,C را با سرعت بالایی تایپ کنید و در حد چند میلی ثانیه زمان لازم است. نکته‌ام اینجا است که حد اقل در کیبورد FarsTap شما می‌توانید حرف «س» را لمس کرده و تا «گ» بکشید و هر کجا که دستتان لحظه از touchscreen جدا شود نزدیک‌ترین حرف ممکن روی صفحه نمایش داده خواهد شد.
درست گفته بودم؟

[AliGhz]

از آقای طاهری به خاطر آپدیت جدید سپاسگزارم. کی بردِ خیلی بهتری شده است. حالا منتظر کی برد سنگ-ایلیا خواهم بود

اما کی برد فارس تپ و اصولا هر کی برد فارسی برای این که استفاده اش برای کاربر راحت تر باشد، به نظرم باید این ویژگی ها را داشته باشد:

- یک دکمه اختصاصی برای نیم فاصله (اینکه در این محیط افراد خیلی به این موضوع توجه نمی کنند، توجیه خوبی نیست. اگر همین الان من از نیم فاصله صرف نظر می کنم، برای این است که استفاده از آن دشوار است و سرعت و کیفیت تایپ من را بسیار پایین می آورد. وگرنه روی مک همیشه نیم فاصله را تایپ می کنم، حتی با این که لازم است دو دکمۀ شیفت و فاصله را با هم بگیرم.)

- یک دکمه اختصاصی برای آ. چون کاراکتر نسبتا پرکاربردی در پارسی است. الان این کاراکتر را باید با نگه داشت ا تایپ کرد. ضمنا، با نگه داشتن ا کلی کاراکتر دیگر هم مثل ﭐ و إ ظاهر می شوند. اینها پارسی نیستند و در پارسی هم کاربرد ندارند. من دوست ندارم زیر کاراکتر ا این قدر شلوغ و پر از کارکترهای عربی بی کاربرد باشد (با عربی دشمن نیستم ها! دارم بحث کاربرد کاراکترها در زبان را مطرح می کنم.)

- دنباله همین بحث، درباره دکمه اعراب ها هم صادق است. ما در پارسی َ و ِ و ُ و ُ، تاحدی ً، و گاهی ّ و ْ را استفاده می کنیم. شلوغ کردن این دکمه با کاراکترهای زیاد از جمله ٍ و ٌ و ٰ اصلا لزومی ندارد.

- یک دکمه در صفحه اول برای ، هم بسیار در تایپ کمک خواهد کرد.

- من دوست دارم یک دکمه اختصاصی هم در صفحه اول برای ۀ وجود داشته باشد.

- نکته دیگر این که الان مثلا با نگه داشتن هر دکمه برای دسترسی به کاراکترهای زیر آن، خود کاراکتر آن دکمه باز هم نمایش داده می شود و این موجب شلوغی است. مثلا با نگه داشتن و، هم و نمایش داده می شود و هم ؤ. در حالی که نمایش ؤ کافی است و نیازی نیست مجدد و هم نمایش داده شود.

این نکاتی بود که به نظر من رسید و از آنجا مطرح شان کردم که تاکنون بین کی بردهای پارسیِ عرضه شده، فارس تپ را بیش از همه پسندیده ام و دوست دارم بهتر شدنش را ببینم. الان سرعت تایپ معقولی دارد، امکان انتخاب فونت های کی برد را دوست دارم (من رویا را انتخاب کرده ام) و الان با امکان انتخاب صدای کی بردها (که همان دیفالت اپل را برگزیده ام) بهتر از همیشه شده است.

[Ahmad]

خوب شد دوستمان آقای قزوینی به بعضی نکاتی که مورد نظر من نیز هست اشاره کرده است.

از جملهٔ عدم نیاز به علائم اعراب که در فارسی هیچ مورد استفاده ندارد؛ علائمی بجز فتحه، ضمه، کسره، شده، سکون، همزه مستقل و همزهٔ بالای ه بنظر بنده نیز غیر ضروری هستند.

در مورد حرف مرکب هٔ ( و نه ه + ٔ ) نمی‌دانم تا چه اندازه با استاندارد یونیکد همخوان است. در صورت عدم تطابق این ترکیب با استاندارد یونیکد باید از استفاده از آن اجتناب کرد. این گونه بدعت بدون توافق ارگانی مانند کنسرسیوم یونیکد مشکلاتی در آینده پیش خواهد آورد از جمله در هنگام جستجو در متن.

دیگر موارد غیر ضروری، چنانکه علی‌اکبر نیز بدرستی به آنها اشاره کرده‌است، ترکیباتی هستند که زیر خرف « ا» قرار داده‌شده‌اند.
احمد

[Arzhang]

من تا به حال به این موضوع فکر نکرده بودم که «آ» یک کلید مجزا داشته باشد. علی جان عجب چیزی گفتی. داشتنش خیلی هیجان‌انگیز می‌شود.
در مورد «ٔ» که بالای «ه» می‌آید (گرچه من به کارش نمی‌برم) به نظرم باید به همین صورت و از «ه» جدا باشد تا دچار مشکل جست وجو نشود. در این مورد خاطرم هست گویا بحثی مطرح شده بود که یادم نیست الآن به کجا رسید.
من هم از کیبورد فارسی تپ تا این لحظه بیش‌تر از بقیه خوشم آمده گرچه هنوز کارهای ایلیا در کیبورد سنگ - ایلیا به نظرم پیش‌رفته‌تر است.
در فارس تپ در حال حاضر دو چیز من را راضی نمی‌کند: اولی تایپ نیم فاصله و مالش اضافه‌ای که لازم دارد و دوم جای کاراکترهایی که بعد از فشردن طولانی کلیدها نمایان می‌شوند. این کاراکترها باید جایی بالای انگشت ظاهر شوند تا قابل رؤیت باشند. در حاضر برای دیدن برخی‌شان باید دست را قدری کج و کوله کرد. ضمن این که با نظر دوستان موافقم که کاراکترهای نالازم را می‌شود حذف کرد. این تخم لقی بوده که اپل از اول گذاشته بوده و در کیبورد فارسی‌اش کاراکترهایی را قرار داده که نالازمند و حالا ظاهراً این کارش به یک غلط مصطلح تبدیل شده.

[sdtaheri]

[نمایش]

من تا به حال به این موضوع فکر نکرده بودم که «آ» یک کلید مجزا داشته باشد. علی جان عجب چیزی گفتی. داشتنش خیلی هیجان‌انگیز می‌شود.
در مورد «ٔ» که بالای «ه» می‌آید (گرچه من به کارش نمی‌برم) به نظرم باید به همین صورت و از «ه» جدا باشد تا دچار مشکل جست وجو نشود. در این مورد خاطرم هست گویا بحثی مطرح شده بود که یادم نیست الآن به کجا رسید.
من هم از کیبورد فارسی تپ تا این لحظه بیش‌تر از بقیه خوشم آمده گرچه هنوز کارهای ایلیا در کیبورد سنگ - ایلیا به نظرم پیش‌رفته‌تر است.
در فارس تپ در حال حاضر دو چیز من را راضی نمی‌کند: اولی تایپ نیم فاصله و مالش اضافه‌ای که لازم دارد و دوم جای کاراکترهایی که بعد از فشردن طولانی کلیدها نمایان می‌شوند. این کاراکترها باید جایی بالای انگشت ظاهر شوند تا قابل رؤیت باشند. در حاضر برای دیدن برخی‌شان باید دست را قدری کج و کوله کرد. ضمن این که با نظر دوستان موافقم که کاراکترهای نالازم را می‌شود حذف کرد. این تخم لقی بوده که اپل از اول گذاشته بوده و در کیبورد فارسی‌اش کاراکترهایی را قرار داده که نالازمند و حالا ظاهراً این کارش به یک غلط مصطلح تبدیل شده.

تا حل این مشکل که البته دارم رویش کار میکنم، بعد از ظاهر شدن کاراکترهای اضافی زیر انگشتتان کافی است در همان حالت انگشتتان را بالا یا پایین حروف ببرید و سپس به راست و چپ حرکت دهید.

[Ilia]

Black Keys بالاخره آپدیت شد. امتحانش بکنید و ببینید که چطور شده. دوباره ضرری ندارد که بگویم که اگر بر روی نقطه دو بار بزنید نقطه + فاصله را تایپ میکند.

راستی همانطور که احمد گفت و بهنام هم همیشه میگوید، از کاراکتر ( هٔ ) اگر سر هم باشد، بایستی حذر کرد. درستش ه بعلاوهٔ ٔ است. این از آن مواردیست که من دیده‌ام که در بعضی از کیبوردهای فارسی استفاده شده که کار درستی نیست.

و در ضمن در نسخهٔ بعدی بلک کیز که خواهد آمد، صدا فعال شده، اما برای استفاده‌اش فعلا بایستی در ستینگ برای دسترسی به صدا access داد. همینطور حالت روشن کیبورد هم وجود دارد. من این نسخه را دارم تستش میکنم که بعدا منتشر خواهد شد.

[Amir_S]

این ظاهر شدن کاراکتر ها بالای دکمه اصلی (مثل چیزی که کی‌بورد خود اپل داره) مستلزم اینه که در ردیف بالایی کی‌بورد، کادر از فضای کی‌بورد بیرون بزنه که طبق راهنمای اپل این کار امکان پذیر نیست. و البته همونطور که آقای طاهری هم خودشون اشاره کردند، یک راه حل میتونه این باشه که از فضای کلمات پیشنهادی در نسخه‌های بعدی اضافه می‌شه برای این کار استفاده کنند.

[Arzhang]

من کیبورد سنگ ـ ایلیا را نصب کردم و این نکات به ذهنم رسید:
٭ سرعت کیبورد به شکل بسیار خوبی بالارفته و کاملاً راضی کننده است
٭ دکمه‌ی جدایی که برای نیم فاصله تعبیه شده به شکل بسیار راضی کننه‌ای سرعت تایپ را بالا می‌برد
٭ به نظرم جا دارد اندازه‌ی دکمه‌ی نیم فاصله تا حدود دو برابر بزرگ‌تر شود. الآن به نظرم استفاده‌اش قدری دشوار است
٭ وقتی روی دکمه‌ی اعداد لمس می‌کنی، کلیدهای صفحه‌ی دوم از نظر ریخت ظاهری به قبلی‌ها نمی‌خورند و یک باره کل صفحه کلید یک جهشی می‌کند. نمی‌دانم این قبلا‌ً بود یا نه اما به نظرم نکته‌ی منفی‌ای از نظر طراحی‌ست
٭ من دکمه‌ی «ریال» را که تایپ می‌کنم یک چیز عتیقه‌ای نشان می‌دهد. یک حرف لام که یک آر انگلیسی تویش است. تا آن‌جایی که من می‌دانم این نشان ریال نیست: ﷼
٭ آیا نمی‌شود امکان اسپلیت کیبورد به آن اضافه شود؟ امکان بسیار کارآیی‌ست
٭ اگر سنگ رضایت بدهد به جای استفاده از اثر انگشت یک انیمیشن کوچک به کار ببرد خیلی خوباست. این اثر انگشت منای بی‌سلیقه بودنش اصلاً دیده نمی‌شود. کلیدی هم که انتخاب می‌شود هیچ ژانگولری از خودش در نمی‌کند که آدم بفهمد انتخاب شده. از این نظر من فارس تپ را بیش‌تر می‌پسندم چون انتخاب کلید به شکلی واضحمعلوم می‌شود گرچه آقای طاهری گفته بود که گویا مشکلی فنی پیش آمده بوده و باید قدری خلاصه‌ترش کند. ولی به هر حال هر کلید انتخاب شده، باید یک فعلی از خودش نشان بدهد که بفهمیم انتخاب شده
٭ عنوان کیبورد در لیست کیبوردهای موجود تنها «فارسی» است. برای ما که الآن ممکن است چند کیبورد فارسی داشته باشیم این امر گیج کنندهاست. نمی‌دانم این را می‌شود اشکال فرض کرد؟
٭ من سر در نیاوردمچطور باید صدای کیبورد را فعال کنم
٭ و آخر این که به نظرم وقتش رسیده از نظر شکل و شمایل هم یک دستی به سر و گوش آن کشیده شود. به نظرم قدری طراحی‌اش بدوی به نظر می‌رسد انگار موقتی‌ست

[AliGhz]

هنوز روی آیپد نرفته‌ام که کی‌برد سنگ-ایلیا را تست کنم. اما یک نکتۀ کلی به ذهنم رسید که اگر بشود از لحاظ فنی و برنامه‌نویسی اجرایش کرد، خیلی عالی می‌شود:

این‌که یک دکمۀ اعراب داشته باشیم که با اولین لمس، همزۀ بالای ه را تایپ کند (راستی در مک دکمه‌ای برای این همزه نیست و ۀ یکجا تایپ می‌شود. این داستان که ه و همزۀ بالایش جدا باشند اینجا چه می‌شود؟)؛ و با فشار بیشتر، کاراکترهای اعراب مثل َ ِ ُ ّ ْ ظاهر شوند.

اما: بسته به تنظیمات کی‌برد، بتواند به جای همزۀ بالای ه، نیم‌فاصله+ی را تایپ کند!

این‌طوری، کی‌بردی خواهد شد که هم برای طرفداران ۀ و هم طرفداران ه‌ی، بسیار سهل‌الاستفاده است!

یعنی در تنظیمات کی‌برد، توسط کاربر تعیین شود که دوست دارد با اولین تماسِ کلیدِ اعراب، چی تایپ شود: همزۀ بالای ه، یا نیم‌فاصله+ی؟

[Ilia]

ارژنگ جان، فانت انتخابی‌ای که با آن تایپ میکنی را بگذار روی مثلا جیزه و کاراکتر «ریال» به نوع دیگری که عادت داری نمایش‌داده خواهد شد. این کاراکتر متفاوت ریال که میگویی را بهنام بر روی بعضی از فانتهایش به این شکل طراحی کرده. بنظر شما داری این را با یکی از فانت‌های بهنام که کاراکترش این شکل است تست میکنی.

آن اثر انگشت کوچک در این نسخهٔ بعدی که خواهد آمد، حذف شده و کلا بقول شما شکل و شمایلش تفاوت پیدا خواهد کرد. نگرانش نباش. همینطور هم صدا و هم بزرگتر شدن دکمه به شما ریسپانس برای فهمیدن اینکه دکمه کلیک شده، خواهد داد. این از اولین چیزهایی بود که من از سنگ خواستم، اما اول باید چیزهای مهمتر را درست میکرد.

علی جان، نصبش کن و امتحانش کن. هم همزه یک دکمه برای خودش دارد و هم نیم‌فاصله. من اگر قرار باشد مثلا ژ را ببرم بگذارم زیر ز، هیچکدام از این دو کاراکتر را از روی کیبورد بر نمیدارم. هر که خواست استفاده نکند. اما برای درست نوشتن فارسی لازم هستند و پر استفاده.

در مک در کیبوردهای استاندارد ه بعلاوهٔ همزه، راه درست تایپ کردن است و از تایپ آن کاراکتر سرهم بایستی اجتناب کرد:
http://irmug.com/forum/viewtopic.php?f=39&t=3628#p42173

---
من روی مک از کیبورد Persion QWERTY استفاده میکنم، در این کیبورد برای تایپ این ی کوچک بایستیShift+F را زد.
اما انگار تایپ آن در کیبورد Persian ISIRI که احتمالا شما استفاده میکنید، Shift+n است (دکمهٔ سمت چپ همزهٔ بزرگ).

[Ilia]

ارژنگ جان و دیگر دوستان، پوزش فراوان!

صدا در نسخهٔ بعدی خواهد آمد. من در این چند روزه اینقدر نسخه‌های متفاوت را تست کردم که حسابش از دستم در رفته بود!

[Ahmad]

ایلیای عزیز،
من آخرین نسخۂ کیبورد سنگ-ایلیا را هم در محیط آیفون تست کردم. الان هم کہ از سرکار بہ منزل آمده‌ام آنرا در محیط آیپد تست نمودم. نسخۂ آیپد کیبورد حرف ندارد لذا مشاهدات پایین فقط برای محیط آیفون است.

بنظرم گفتۂ ارژنگ « به نظرم جا دارد اندازه‌ی دکمه‌ی نیم فاصله تا حدود دو برابر بزرگ‌تر شود. الآن به نظرم استفاده‌اش قدری دشوار است» کاملا درست است.

اما مشکل این است کہ با وضعیت فعلی، فضائی باقی نمانده کہ برای اینکار از آن استفاده شود. پیشنہاد من این است کہ شاید بہتر باشد دو نسخہ از کیبورد ساختہ شود؛ نسخۂ آیپد کہ بہ همین صورتی کہ هست باقی بماند. اتفاقا بنظرم کلیدهای سیاه روی پس‌زمینۂ خاکستری بسیار زیباست. ولی در نسخۂ آیفون این کیبورد حاشیۂ خاکستری هر کلید بالکل حذف شود و حدود هر کلید با خط سفید، چنانکہ در اصدار قبلی بود، مشخص گردد. با اینکار فضائی آزاد می‌شود کہ عمل تایپ کردن را خصوصا برای افرادی کہ انگشتان بزرگتری دارند در محیط آیفون بمراتب تسہیل می‌شود.

در مورد دو کلید موجود در سمت راست کلید فاصلہ یعنی «کلید اعراب» و «کلید نیم‌فاصلہ» پیشنہاد من این است کہ اندکی ازطول «کلید فاصلہ» قربانی شود تا چند میلی‌متری کہ از این طریق آزاد می‌شود باضافۂ یک میلی‌متر از محل حذف حاشیۂ خاکستری بہ پہنای این دو کلید افزوده گردد.

احمد